جواد حمزه ئی

باکتری های اندوفیت میکروارگانیسم هایی هستند که دربافت های گیاه سالم بدون ایجاد علامت ونشانه ای از بیماری یافت می شوند و بعنوان باکتری های مفید شناخته شده وهمگی از نظر زیستی فعالند. متابولیت های باکتری های اندوفیت باعث افزایش تحمل گیاهان به تنش های زیستی وغیر زیستی می شوند. پژوهش حاضر به بررسی اثرات دوگونه از باکتری های اندوفیت سرو (Bacillus subtilis POE26 و Stenotrophomonas maltophilia POE55) بر تحمل تنش خشکی در گیاهان غیر میزبان جو وماشک در کشت خالص ومخلوط آنها پرداخته است.براین مبنا، آزمایشی در زمینی به مساحت 3000 متر مربع و در قالب طرح آماری اسپلیت فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار و 12 تیمار درسال زراعی 99-1398 درشهرستان کمیجان استان مرکزی انجام شد . بذور جو آبی (Hordeum vulgare) رقم بهمن و ماشک معمولی (Visia sativa) پیش ازکشت، با باکتری های اندوفیت POE26 و POE55 با تراکم نوری CFU/mL 8 10×5/3 تلقیح شده و در زمین مورد اشاره، با درنظر گرفتن شاهد، به شیوه خالص و مخلوط کشت شدند. کشت های مذکور تحت تیمار سه سطح آبیاری 100%، 75% و 50% قرار گرفتند و تاثیر هریک از اندوفیت ها در کشت خالص جو و ماشک و کشت مخلوط آنها نسبت به شاهد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آنالیز آماری نشان داد که هر دو گونه باکتری برصفات مورفولوژیک ، اجزای عملکرد وعملکرد دانه هردو گیاه تحت رژیم های مختلف آبیاری (100% ، 75% و50%) و الگوی کشت خالص و مخلوط آن ها تاثیر مثبت داشته وتحمل میزبان بر تنش خشکی را افزایش داده اند، که در این بین باکتری POE26اثر بارزتری داشت. نتایج مرتبط با محصول جو نشان می دهد که باکتری های POE26 و POE55 صفات درصد جوانه زنی بذور را به ترتیب 1/6 و 1/3درصد، رشد طول ریشه چه را به ترتیب 80 و4/71 درصد، رشد طول ساقه چه را به ترتیب 7/85 و70 درصد، وزن تر ریشه چه را به ترتیب 60 و1/57 درصد، وزن خشک ریشه چه را به ترتیب 84/53 و40 درصد، وزن ترساقه چه رابه ترتیب 9/38 و82/29 درصد، وزن خشک ساقه چه را به ترتیب 66/46و27/27 درصد، شاخص سطح برگ را به ترتیب28/32 و6/15 درصد، وزن خشک ریشه درمرحله خمیری دانه درشرایط نرمال رطوبتی را به ترتیب 85/44 و5/12 درصد و درشرایط تنش خشکی به ترتیب 67/34 و9 درصد، تعداد پنجه بارور را به ترتیب 91/24 و97/8 درصد، ارتفاع بوته را به ترتیب 12/11 و78/8 درصد، عملکرد ع