بهنظر میرسد کشت مخلوط یک ابزار مفید برای به حداقل رساندن ریسک تولیدات کشاورزی در بسیاری از مناطق، از جمله در مناطق توسعه نیافته است. از این رو، امکان افزایش رشد و عملکرد اسفناج را در کشت مخلوط با نخود ارزیابی کردیم. آزمایش در منطقه همدان و در سال زراعی 1396 با 4 تیمار و سه تکرار اجرا شد. کشت خالص اسفناج، کشت خالص نخود، کشت مخلوط افزایشی 20 درصد نخود با اسفناج ( 100:20 ) و کشت مخلوط جایگزینی 60:40 (نخود:اسفناج) تیمارهای آزمایشی بودند. نتایج نشان داد که نسبتهای مختلف کاشت اثر معنیداری بر عملکرد دانه هر دو گونه گیاهی داشتند، بطوری که بیشترین عملکرد دانه اسفناج مربوط به تیمار کشت مخلوط افزایشی بود. ولی، این تیمار با کشت خالص اسفناج از نظر عملکرد دانه تفاوت معنیداری نداشت. بیشترین عملکرد دانه نخود از کشت خالص حاصل شد و در کشت مخلوط عملکرد دانه نخود به طور معنیداری کاهش یافت. در تیمارهای کشت مخلوط شاخصهای نسبت برابری زمین 1 و مجموع ارزش نسبی 2 بیشتر از یک بود که نشاندهنده برتری کشت مخلوط نسبت به کشت خالص اسفناج و نخود است.
