جواد حمزه ئی

کمبود نیتروژن و فسفر در خاک اغلب رشد و عملکرد گیاهان دارویی را محدود می سازد. تحت چنین شرایطی کاربرد باکتری های حل کننده فسفات و تثبیت کننده نیتروژن مفید خواهد بود. در تحقیق حاضر واکنش رشد، عملکرد دانه و کیفیت بذر انیسون به کودهای زیستی و شیمیایی مطالعه شد. کود بیولوژیک در 4 سطح (IN1: عدم مصرف، IN2: تلقیح بذر با نیتروکسین، IN3: تلقیح با فسفات بارور-2 و IN4: تلقیح با هر دو) به همراه 4 سطح کود شیمیایی (0، 50، 75 و 100 درصد کود توصیه شده برای نیتروژن و فسفر) در آزمایش فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار ارزیابی شدند. نتایج حاصل نشان داد که اثر کودهای بیولوژیک و شیمیایی بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، وزن هزار دانه، وزن خشک کل، عملکرد دانه، درصد و عملکرد اسانس معنی دار شد. اثر متقابل نیز تنها بر تعداد شاخه در بوته و وزن خشک کل معنی دار بود. با افزایش مصرف کود شیمیایی تمام صفات مورد مطالعه افزایش یافتند. بین تیمار NP75 و NP100 تفاوتی وجود نداشت. بیشترین میزان عملکرد دانه (88 گرم در متر مربع)، درصد و عملکرد اسانس (به ترتیب 2/3 درصد و 9/2 گرم در متر مربع) در تیمار IN4 مشاهده شد. اثر تیمار IN4 بر افزایش عملکرد دانه و اسانس مشابه تیمار NP75 بود. وزن خشک کل در تیمار IN4×NP50 بیشترین میزان بود. به طور کلی نتایج نشان داد که کاربرد تلفیقی کودهای بیولوژیک و شیمیایی می تواند هزینه تولید را کاهش و عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارویی را افزایش دهد.