1404/02/01
جواد افشارکهن

جواد افشارکهن

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
آینده پژوهی تغییرات اجتماعی نهادخانواده درایران
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
آینده پژوهی-تغییرات اجتماعی-تغییرات خانواده-سنت زدایی-عرفی شدن-مدرنیته
سال 1398
پژوهشگران ساجده واعظزاده(دانشجو)، جواد افشارکهن(استاد راهنما)، اسماعیل بلالی(استاد مشاور)

چکیده

تغییربخشی جدایی ناپذیراز تجربه بشراست.اماتغییرات آینده خانواده درایران به دلیل ترس ازگسترش تحولات وسیع به وجودآمده درخانواده های غربی موضوع یکی ازمهم ترین دل مشغولی های جامعه شناسان وسیاست گزاران بوده است.دراین رساله تغییرات خانواده تا20سال آینده بارویکرد آینده پژوهی بررسی شد.برای انجام این پژوهش 33مورداز خانواده های دارای فرزند5تا15سال و8نفرازصاحبنظران حوزه خانواده مورد مصاحبه قرارگرفتند.تجزیه و تحلیل اطلاعات بااستفاده از نرم افزار تحلیل ساختاری میک مک انجام شد.نتایج به دست آمده نشان دادکه پایگاه اقتصادی واجتماعی والدین نقش مهمی دروضعیت آینده فرزندان دارد.براین اساس،افراددارای پایگاه اقتصادی واجتماعی بالا سیاست روشنی برای زندگی ندارندودررابطه با تربیت فرزندان شیوه ای منفعلانه درپیش می گیرند.برعکس،افراددارای پایگاه اقتصادی واجتماعی پایین هم سیاست زندگی روشنی درقبال زندگی ندارندوهم دررابطه بافرزندان خودتربیت منفعلانه درپیش می گیرند. همچنین نتایج تحلیل اثرات مستقیم وغیرمستقیم مفاهیم کلیدی نشان داد که دو مفهوم فشاراقتصادی وتجددگرایی بیشترین تاثیرگذاری رابرتغییرات آینده خانواده خواهندداشت.لذابراساس این دو مفهوم چهارسناریو عصر تنهایی سبز،عصرجمعی سبز،عصرتنهای زرد،وعصرجمعی زرد تدوین شد.نتایج به دست آمده از مجموع دیدگاه های صاحب نظران حوزه خانواده درخصوص تغییرات خانواده درهریک ازاین سناریوها حاکی ازآن است که درسناریوی نخست تغییرات خانواده به شکل ظهور اشکالل موقتی وکم دوام خانواده همراه باافزایش نقش عشق وصمیمیت درخانواده بروز خواهدکرد.درسناریوی دوم شاهد دوقطبی شدن خانواده خواهیم بود به این ترتیب که درخانواده های سنتی سازگاری بیشترودرخانواده های مدرن ناهنجاری بیشتری به وجودخواهدآمد.درسناریوی سوم خانواده با کاهش ازدواج وشکنندگی بیشتر مواجه است ودرسناریوی چهارم اختلال کارکردی خانواده رخ می دهد وکاهش ابعاد خانواده وکاهش ازدواج تجربه می شود.دوسناریوی اول به عنوان سناریوهای مطلوب برای خانواده معرفی شده اند.بااین استدلال که درسناریوی اول خانواده مدنی تر وشرایط زندگی راحت تر خواهدبود.درسناریوی دوم خانواده عملکرد بهتری درقبال نقش هایش خواهدداشت.استراتژی های لازم برای تحقق سناریوهای مطلوب بسیارند امامهم ترین آن ها حمایت از خانواده به صورت غیرمستقیم وپرهیز از دخالت مستقیم درآن است.