در دهه‌های اخیر متخصصان آموزش‌وپرورش دریافتند که یادگیری از طریق آموزش‌های کمکی بهترین راه برای ارتقای سلامت جسمی و روانی دانش‌آموزان، به‌ویژه در دوره ابتدایی، است. ازاین‌رو، بازی‌وارسازی، روشی قدرتمند برای افزایش پایبندی و مشارکت کاربران است که از اصول بازی در زمینه‌های یادگیری در محیط‌های مختلف آموزشی، شغلی و غیره استفاده می‌کند. براین‌اساس یکی از بهترین راه‌های ایجاد سلامت جسمی و روان‌شناختی در دانش‌آموزان به‌خصوص در دوره ابتدایی، یادگیری از طریق آموزش کمکی به‌خصوص بازی‌وارسازی می‌باشد؛ لذا پژوهش حاضر باهدف طراحی و توسعه بازی‌وارسازی مبتنی بر عنصر ارتباط اجتماعی در انتقال مفاهیم بهداشت دهان و دندان در پایه دوم ابتدایی انجام شد که برای این منظور از الگو چهارمرحله‌ای طراحی و تولید بازی دیجیتال هیرومی و استاپلتون (2008) استفاده شد. این پژوهش از منظر هدف، کاربردی می‌باشد و از نظر ماهیت اجرا از نوع پژوهش ترکیبی از نوع متوالی با طرح اکتشافی بود. بخش کیفی شامل مراحل: مطالعه و تحلیل اسناد، طراحی و توسعه نمونه اولیه، مطالعه موردی و مصاحبه بود در قسمت تحلیل اسناد، جامعه موردنظر شامل کلیه اسناد مربوط به بازی‌وارسازی و ارتباط اجتماعی بود.17 سند از بین اسناد با روش نمونه‌گیری هدفمند و مبتنی بر ملاک انتخاب و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از طریق توصیف، تحلیل، استنتاج و تبیین انجام شد و در نهایت 6 مؤلفه اصلی و 24 مؤلفه فرعی برای طراحی و تولید بازی‌وارسازی مبتنی بر عنصر ارتباط اجتماعی در انتقال مفاهیم بهداشت دهان و دندان در پایه دوم ابتدایی به استخراج شد و جهت اجرای بخش کمی نیز از شیوه شبه‌آزمایشی با طرح پژوهشی پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها در بخش کمی پژوهش با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته بود. روایی پرسش‌نامه از طریق مشورت با اساتید مورد تأیید قرار گرفت و پایایی پرسش‌نامه از طریق آلفا کرونباخ 0.76 به دست آمد. جامعۀ آماری پژوهش دانش‌آموزان پایه دوم ابتدایی شهر همدان در سال تحصیلی 1403-1402 بود که تعداد آنها بر اساس آمار اداره آموزش‌وپرورش 850 نفر بودند. حجم نمونه باتوجه‌به نوع روش تحقیق که نیمه‌آزمایشی است و روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نوع تحلیل کوواریانس می‌باشد، با استفاده از نرم‌افزار G-Power نسخه 3.1.9.2 تعداد 33 دانش‌آموز به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و در دو گروه آزمایشی و کنترل (هر گروه 16 نفر) قرار گرفتند. باتوجه‌به اینکه اجرای این مرحله نیازمند امکاناتی مانند گوشی هوشمند بود، از روش نمونه‌گیری در دسترس استفاده شد تا اطمینان حاصل شود دانش‌آموزان شرکت‌کننده حتماً گوشی هوشمند دارند. در بخش کمی نتایج به‌دست‌آمده از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نشان داد که بعد از اجرای بازی‌وار مبتنی بر عنصر اجتماعی در انتقال مفاهیم بهداشت دهان و دندان در دانش‌آموزان پایه دوم ابتدایی گروه آزمایشی نمرات بالاتری را در آزمون مفاهیم بهداشت دهان و دندان کسب نمودند؛ لذا نتیجه‌گیری می‌شود که بازی‌وار مبتنی بر ارتباط اجتماعی، به‌عنوان یک‌شکل از یادگیری فعال، به کودکان امکان می‌دهد تا به‌صورت آسان‌تر و مؤثرتر مفاهیم را درک کنند و از آنها بهره‌مند شوند.
