هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سنجش مبتنی بر فعالیت های یادگیری همیارانه بر رضایت و عملکرد تحصیلی دانشجویان است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر از نوع آمیخته با طرح تبیینی بود که در بخش کمی از روش پیمایشی و شبه آزمایشی و در بخش کیفی از روش مطالعه ی موردی استفاده شد. جامعه ی آماری 124 نفر از دانشجویان درس رادیو-تلویزیون آموزشی رشته ی علوم تربیتی در سال تحصیلی 1399-1400 دانشگاه بوعلی سینا بودند که 62 نفر به عنوان نمونه با روش در دسترس انتخاب و به طور تصادفی جایگذاری شدند. در قسمت کیفی هم مشارکت کنندگان شامل 10 دانشجو بود که به طور هدفمند و مبتنی بر ملاک انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته و در بخش کیفی از راهبرد مصاحبه استفاده شد. تحلیل داده های کمی با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و تحلیل داده های کیفی با روش تحلیل مضمون انجام شد. یافته ها: یافته های بخش کمی نشان داد، سنجش مبتنی بر فعالیت های یادگیری همیارانه بر رضایت و عملکرد تحصیلی دانشجویان تأثیر دارد که این تأثیر با مضامین حاصل از یافته های بخش کیفی همچون افزایش تعاملات عاطفی-شناختی، احساس شایستگی و یادگیری معنادار، ارزیابی عادلانه، بهبود نگرش، احساس لذت یادگیری، کاهش استرس و اضطراب، ارزشمندی همتا، ارزشیابی اصیل، و بهبود مهارت های تفکر سطح بالا، پایداری یادگیری، توان انتقال یادگیری، کسب مهارت های طراحی و توسعه ی آموزشی، یادگیری همتایان، بازده های یادگیری سطح بالا، شبکه های یادگیری و نهایتاً یادگیری سازنده گرایانه تبیین شد. نتیجه گیری: براساس یافته های حاصل از این پژوهش می توان نتیجه گرفت در صورتی که رویکرد طراح آموزش و مدرس، سنجش به مثابه ی یادگیری باشد و به خوبی در راهبرد آموزشی همیارانه به عنوان محور قرار گیرد، طوری که نقش عامل را بازی کند نه معلول و سایر عناصر و فرآیند یاددهی-یادگیری حول آن شکل گیرد، منجر به فعال تر شدن یادگیرنده و افزایش عملکرد و رضایت وی طی فرایند یادگیری می می شود.
