سرنوشت سازترین رخداد در تاریخ خاورمیانه معاصر، تجربه مواجهه با غرب است که با گذشته چندین سده از آن، هنوز ابعاد این رخداد و دلالت ها و پیامدهای آن برای ساخت آگاهی روشن نشده است. آغاز این آشنایی با غرب از مسیر گفتگو، کلمه و تفکر نبود بلکه از مسیر هولناک جنگ و تجربه ویرانی و تحقیرهای غیرمنتظره ناشی از شکست بود. پژوهش پیش رو با اتکا به رویکرد روانکاوی به توضیح وضعیت آگاهی برآمده از نخستین تجربه مواجهه با غرب می پردازد و و مفهوم «آگاهی تروماتیزه» را برای اشاره به ساختی از آگاهی پیشنهاد می کند که پس از شکست های هولناک از غرب (برای مثال شکست ایران در جنگ با روس) در خاورمیانه شکل گرفت.
