حسین ترابزاده خراسانی

صنعت معماری، مهندسی و ساختمان (AEC) یکی از بخشهای اصلی در اقتصاد ایران است. این صنعت دارای مشکلاتی مانند: "کمبود کیفیت و همکاری، ازدیاد هزینهها و تأخیر در تحویل بهموقع پروژهها" است. تخمین هزینهها و زمان ساخت، دو کمیت اساسی در مدیریت ساخت به شمار میروند. تخمین و برآورد دستی، زمانبر و دارای خطای انسانی است. مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) میتواند در مدتزمانی کوتاه باعث خودکارسازی این فرآیند شود. BIM یک فنّاوری مرتبط با معماری، مهندسی و ساختمان است که در آن مدل سهبعدی دقیقی برای بیان جزئیات هندسی ساختمان و اجزاء آن تولید میشود. با ادغام عناصر زمان و هزینه، مدلهای چهاربعدی و پنج بعدی BIM به وجود میآید. هدف از این مطالعه، تحلیل و طراحی سقفهای مرسوم در انواع اسکلتهای سازهای برای دو نوع نگاره با زیربنا و تعداد طبقات متفاوت و رسیدن به درکی واضح دربارهی بعد چهارم BIM، پنجم BIM (به کمک ابزارهای دقیق متره BIM) و مقایسهی بار مردهی انواع سقفهای موجود در صنعت ساختمان ایران است. در این تحقیق ابتدا به کمک پرسشنامه، اطلاعاتی در خصوص تأثیر عناصر مختلف سازهای بر مقادیر هزینه و زمان جمعآوریشده است. اطلاعات حاصله مبنایی برای تحلیل و طراحی 20 نوع سازه با اسکلت، سقف، اندازه دهانه، تعداد طبقات و ... متفاوت قرارگرفته است. درنهایت اطلاعات حاصله به کمک فرآیند BIM دستهبندیشده است. در این تحقیق از دونوع سازه مختلف استفاده شده است. سازه اول در شهر تهران و با حداکثر اندازه دهانه 4/45 متر، تعداد چهار طبقه و مساحت کلی برابر با 374 متر مربع است (سازه کوچک). سازه دوم نیز در شهر تهران و با حداکثر اندازه دهانه هشت متر، تعداد 10 طبقه و مساحت کلی برابر با 11000 متر مربع است (سازه بزرگ). نتایج نشان میدهند که در میان سقفهای مرسوم، برای سازه کوچک، ارزانترین، سبکترین و سریعترین نوع سقف به ترتیب سقف تیرچه با بلوک بتنی (با 10/67 میلیون ریال بر مترمربع) ، سقف عرشهفولادی (با 390 کیلوگرم بر مترمربع) و مجدداً سقف عرشهفولادی (با شاخص زمانی 80 نفر روز) هستند. برای سازه بزرگ، ارزانترین، سبکترین و سریعترین نوع سقف به ترتیب سقف وافل در اسکلت بتنی (با 9/78 میلیون ریال بر مترمربع)، سقف وافل در اسکلت فولادی (با 540 کیلوگرم بر مترمربع) و سقف عرشهفولادی (با شاخص زمانی 800 نفر روز) هستند. صنعت ساختمان ایران از تواناییهای مرتبط