مقدمه و هدف : رودخانه ها به عنوان یکی از منابع اساسی تامین آب برای مصارف گوناگون از جمله کـشاورزی، شـرب و صـنعت مطرح می باشند. از اینرو پایش کیفیت این منابع با توجه به خشکسالی های اخیر و توسعه شهری و روستائی یکی از وظـایف مهـم در حیطه مدیریت محیط زیست مصوب می گردد. با توجه به اهمیت رودخانه دره مرادبیک همدان در برداشت آب از آن جهت مصارف مختلف و همچنین تخلیه آلاینده های متعدد به آن، ارزیابی کیفی آب این رودخانه ضروری به نظر می رسـد . از طرفـی پهنه بندی آلودگی و ارائه تصویر صحیح از وضعیت کیفی آب های سطحی توسـط سـامانه اطلا عـات جغرافیـایی (GIS (باعـث مـی گردد تا هرگونه تصمیم گیری مدیریتی که اثرات زیست محیطی آن بصورت مستقیم و یا غیر مستقیم متوجه آب هـای سـطحی کشور باشد، با آگاهی بیشتری اتخاذ گردد. روش کار: در این مطالعه که از نوع توصیفی ـ مقطعی می باشد، نمونه برداری در طی 7 ماه از 6 ایستگاه مورد نظر انجام گرفت و پارامترهای کیفی شامل : دما، اکسیژن محلول،BOD ،کلیفرم مدفوعی، نیترات، فسفات، کلـسیم، منیـزیم، آمونیـاک، pH ،هـدایت الکتریکی، کل جامدات، کل جامدات محلول و معلق، در طول رودخانه بررسی گردید . داده هـای حاصـل از مطالعـه بـا اسـتفاده از شاخص ملی کیفیت آب ( NSFWQI (مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت مسیر رودخانه با استفاده از نرم افزار سـامانه اطلاعات جغرافیایی پهنه بندی گردید. نتایج : نتایج بدست آمده مشخص می سازد که میانگین شاخص NSFWQI در بهترین وضعیت کـه مربـوط بـه ایـستگاه اول بـود معادل 78/62 می باشد که وضعیت متوسـط را از لحـاظ شـاخص کیفـی مـورد اسـتفاده مـشخص مـی سـازد و میـانگین مـذکور در بدترین حالت که مربوط به ایستگاه شماره 6 می باشد معـادل49/27 محاسـبه گردیـد کـه نـشانگر بـروز وضـعیت کیفـی بـد می باشد. نتیجه نهایی: براساس نتایج حاصل از این مطالعـه ، شـاخ ص کیفیـت NSFWQI شـاخص مناسـبی جهـت پهنـه بنـدی رودخانـه دره مرادبیک معرفی گردید. با پایش عوامل فیزیکی، شیمیایی و میکروبی و همچنین با کنترل شاخص کیفـی مـذکور در ایـستگاه هـای مورد نظر، اثرات زیست محیطی ورود آلودگی در قسمت های مختلف رودخانه بخوبی مشهود بوده و امکان تـصم یم گیـری در خصوص نحوه استفاده از آب در بخش های مختلف آن را برای مسئولین ذی ربط فراهم می سازد.
