حسن ساری خانی

کشت خارج از فصل توت‌فرنگی در گلخانه‌ها اغلب به دلیل شدت پایین نور و طول روزکوتاه و همچنین سایه‌اندازی گیاهان روی یکدیگر در برخی از سیستم‌های کشت، محدود می‌شود. پژوهش حاضر به‌منظور بررسی اثر کیفیت نور تکمیلی در طول روز بر ویژگی‌های مورفولوژیکی و فتوسنتزی بوته‌های توت‌فرنگی رقم کاماروسا در شرایط گلخانه انجام شد. گیاهان تحت تیمارهای نوردهی شامل: نور قرمز100%، نور آبی100%، نور قرمز 83% + نور آبی 17%، نور قرمز 67% + نور آبی 33%، نور قرمز 50% + نور آبی 50% و شاهد به‌صورت تکمیلی به همراه نور خورشید (800 تا 1000 میکرو مول بر مترمربع در ثانیه) در طول روز قرار گرفتند. بر اساس نتایج به‌دست آمده، بالاترین شاخص‌های رشدی در بوته‌های با تیمار نوردهی تکمیلی آبی100% و قرمز 50% + آبی 50% مشاهده شد. کمترین شاخص‌های رشد مربوط به گیاهان شاهد و نوردهی با قرمز 100% بود. بالاترین تعداد گل نیز در بوته‌های تیمارهای آبی 100% و قرمز 50% + آبی 50% مشاهده شد. در مقابل، کمترین شاخص‌های رشد در گیاهان تیمار شاهد و نور قرمز 100% بود. بیشترین میزان کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئید در نوردهی تکمیلی آبی 100% و قرمز 50% + آبی 50% مشاهده شد، درحالی‌که کمترین غلظت کلروفیل در شاهد و نور قرمز 100% ثبت شد. بالاترین نرخ فتوسنتز نیز در بوته‌های با نوردهی تکمیلی آبی 100% و ترکیب قرمز 50% + آبی 50% مشاهده شد و کمترین میزان آن مربوط به گیاهان شاهد بود. نتایج شواهدی را ارائه می‌دهند که نوردهی تکمیلی می‌تواند باعث فعال شدن مسیرهای متابولیکی مرتبط با تولید رنگیزه‌های فتوسنتزی شده و ضمن بهبود تبادلات روزنه‌ای و نرخ فتوسنتز، سبب بهبود رشد نسبی و ویژگی‌های مورفولوژیکی بوته‌های توت‌فرنگی رقم کاماروسا شود.