حسن ساری خانی

تنش خشکی یکی از مهم ترین عوامل کاهش رشد و عملکرد بوته های انگور در سرتاسر جهان است. این پژوهش به منظور بررسی اثرات پلی آمین پوترسین در افزایش تحمل به تنش خشکی انگور، روی قلمه های ریشه دار یکساله انگور رقم بیدانه سفید به صورت گلدانی انجام شد. بوته های انگور به مدت 5 هفته تحت دو رژیم آبی 70 و 40 درصد آب قابل دسترس قرار گرفتند. پوترسین با غلظت های 1 و 2 میلی مولار به همراه شاهد، در دو نوبت روی سرشاخه ی بوته ها محلول پاشی شد. نوبت اول محلول پاشی در شروع اعمال رژیم آبیاری و نوبت دوم به فاصله ی دو هفته پس از آن بود. در رژیم آبی 70 درصد، سرعت فتوسنتز با غلظت 1 میلی مولار پوترسین و هدایت روزنه ای با غلظت های 1 و 2 میلی مولار پوترسین نسبت به شاهد افزایش و غلظت دی اکسید کربن بین سلولی در غلظت های 1 و 2 میلی مولار پوترسین کاهش یافت، اما در رژیم آبی 40 درصد، پوترسین بر این صفات تأثیری نداشت. در هر دو رژیم آبی، کارایی مصرف آب کاهش یافت و سرعت تعرق تحت تأثیر پوترسین قرار نگرفت. فلورسانس حداقل، فلورسانس حداکثر و حداکثر بازده کوانتومی فتوشیمیایی فتوسیستم 2 در هر دو رژیم آبی در گیاهان محلول پاشی شده با پوترسین تفاوت معنی داری نسبت به شاهد نداشتند. بیشترین غلظت کلروفیل، در رژیم های آبی 70 و 40 درصد در غلظت 1 میلی مولار پوترسین مشاهده شد. محتوای پرولین برگ در رژیم آبی 70 درصد با غلظت 1 و 2 میلی مولار پوترسین و در رژیم آبی 40 درصد با غلظت 2 میلی مولار پوترسین افزایش یافت. غلظت کربوهیدرات های محلول برگ در هر دو رژیم آبی با محلول پاشی پوترسین تفاوت معنی داری نسبت شاهد نداشت. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در رژیم های آبی 70 و 40 درصد با هر دو غلظت 1 و 2 میلی مولار افزایش یافت. غلظت نیتروژن برگ تنها در رژیم آبی 70 درصد و با پوترسین 1 میلی مولار بیشترین مقدار را داشت. نتایج بررسی صفات رشدی نشان داد که تعداد و سطح برگ ، طول و قطر ریشه های اصلی و وزن خشک و تر ریشه در هر دو رژیم آبی افزایش داشتند. به طور کلی، پوترسین از طریق بهبود ویژگی های فتوسنتزی، افزایش محتوای پرولین، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و ویژگی های رشدی برگ و ریشه باعث افزایش مقاومت به تنش خشکی انگور شده است.