زن (O3) یکی از آلاینده های مهم موجود در جو پایینی زمین است که در حضور انرژی خورشید و از مواد فرار و اکسیدنیتروژن حاصل از دود کارخانه ها و ماشین ها تولید می شود. پژوهش حاضر بهمنظور بررسی اثر آلودگی ازن بر رشد و برخی از ویژگی های مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی توت فرنگی انجام شد. بدینمنظور از رقم آروماس (مناسب کشت در شرایط مزرعه ) و رقم سلوا (مناسب کشت در شرایط گلخانه)، بهترتیب به عنوان ارقام تجاری مقاوم و حساس به تنش های محیطی استفاده شد. گیاهان بهصورت کشت گلدانی و در فضای بسته، در گلخانه تحت تنش ازن کوتاهمدت سهروزه با سه غلظت صفر (هوای دارای ازن طبیعی بهعنوان شاهد)، 50 و100 میلی گرم در متر مکعب قرار گرفتند. نتایج نشان داد که گیاهان تیمارشده، علائم آسیب ازن از جمله نقاط کلروزه در برگ ها، کاهش کلروفیل a، b و کلروفیل کل، کاهش کربوهیدرات محلول و افزایش وزن خشک، درصد ماده خشک، ظرفیت آنتی اکسیدانی کل و محتوای پرولین را نشان دادند. در رقم سلوا، پس از پایان دوره تنش و شروع رشد جدید، برخی ناهنجاری های مورفولوژیک نیز در گل های تولیدشده مشاهده شد. با توجه به آسیب کمتر رقم آروماس طی تنش، دوره رشد بعدی پس از برطرفشدن تنش، توانایی در بالابردن ظرفیت آنتیاکسیدانی کل و محتوای پرولین در مقابله با تنش 50 و 100 میلی گرم بر متر مکعب ازن، بهنظر می رسد این رقم نسبت به رقم سلوا در برابر این نوع تنش می تواند تحمل بیشتری از خود نشان دهد.
