1404/02/01
حسن سجادزاده

حسن سجادزاده

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده هنر و معماری
نشانی: همدان، دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده هنر و معماری، گروه شهرسازی
تلفن: 08138380846

مشخصات پژوهش

عنوان
نقش منظر فضاهای شهری در میزان حس تعلق به مکان از دیدگاه شهروندان (نمونه موردی: میدان های شهری همدان)
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
میدان های شهری، منظر، حس تعلق، همدان
سال 1395
مجله نگرش هاي نو در جغرافياي انساني
شناسه DOI
پژوهشگران حسن سجادزاده ، سلمان وحدت

چکیده

منظر شهری به عنوان اولین سطح برخورد و ارتباط شهروندان با محیط شهری نقش مهم و تأثیرگذاری در ادراک محیط و ارتقای تعلق مکانی شهروندان به فضاهای شهری دارد. ارتقای عوامل منظر شهری به عنوان محرک توسعه ابعاد هویتی و تعلقی مکان های شهری زمانی می تواند مفید باشد که بتوان ابعاد و مؤلفه های تأثیرگذار آن را شناخت و مقدار تأثیر این عوامل را در میزان تعلق به مکان از دیدگاه کاربران فضا و شهروندان در جهت رفع نقاط ضعف و ترفیع نقاط قوت، مورد بررسی قرار داد. در این راستا هدف از این پژوهش ارتقای ارزش های کیفی منظر فضاهای شهری و همچنین بررسی تأثیر مؤلفه های منظر شهری در میزان حس تعلق مکانی شهروندان به فضاهای شهری می باشد. بدین منظور در پ‍ژوهش حاضر از روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از شیوه های مرور متون، منابع و اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانه ای و همچنین از روش تحقیق موردی و شیوه تحقیق مشاهده در بستر مطالعات میدانی و از ابزار پرسش نامه بهره گرفته شده است. همچنین به توجه به اهداف و سوال های تحقیق در این پژوهش جهت محاسبه و تحلیل مقدار بارهای عاملی و ضریب همبستگی بین مؤلفه ها و شاخص ها منظر میدان های شهری از نرم افزارهای SPSS و LISREL استفاده شده است. با توجه به یافته های تحقیق می توان ابعاد حس تعلق منظر شهری را در سه مؤلفه انسانی، معنایی – ادراکی، کالبدی – فیزیکی و 21 شاخص طبقه بندی و ارائه نمود. از بین این مؤلفه ها و عوامل تحقیق، شاخص های بافت و ترئینات، نمادها و نشانه ها، رویدادهای جمعی و فردی در میدان امام خمینی، شاخص های پوشش سبز و طبیعی، هویت، ارزش های فرهنگی و تاریخی در میدان باباطاهر، شاخص های رنگ و فرم عناصر ، نمادها و نشانه ها، ارزش های فرهنگی – تاریخی در میدان بوعلی سینا و شاخص های پوشش های سبز و طبیعی، یادمان های تاریخی، تعاملات اجتماعی بیشترین بار مؤثر را در میزان حس تعلق مکان نسبت به میدان های مورد مطالعه داشته اند. با توجه به نتایج به دست آمده و میزان ثأثیر عوامل منظر شهری در میزان تعلق مکانی شهروندان می توان پیشنهادهایی مبنی ارتقای کیفی نماها و بدنه ها، استفاده از نمادها و نشانه های تاریخی و سنتی، فراهم نمودن برگزاری مراسم و فعالیت های فرهنگی و هنری، امکان تجمیع و تعاون و همکاری شهروندان، استفاده از موتیف های معماری در ساخت اجزای کالبدی میدان و فراهم نمودن امکان ایجاد رن