حسن رهبان فرد

مشاهده فردی که در حال اجرای یک مهارت می باشد، یکی از روش های موثر در یادگیری حرکتی به حساب می-آید، که از آن تحت عنوان یادگیری مشاهده ای نام برده می شود. در همین راستا، نشان داده شده است که تماشای مدل ماهر، مبتدی، و یا ترکیبی از هر دو مدل یادگیری یک مهارت حرکتی را ارتقاء می بخشد. با این وجود، در ارتباط با مشاهده مدل مبتدی، این سوال مطرح می شود که آیا تماشای هر نوع مدل مبتدی منجر به یادگیری یک مهارت حرکتی می گردد؟ بنابراین، ما در تحقیق حاضر به دنبال بررسی تأثیر مشاهده ی سه نوع مدل مبتدی بر یادگیری مهارت پرتاب دارت بودیم. بدین ترتیب که یکی از مدل های مبتدی در حین اجرای کوشش های تمرینی پرتاب دارت پیشرفت محسوسی از خود نشان نداد (مبتدی-ثابت)، برخلاف مدل دیگر که از ابتدا تا انتهای تمرین به پیشرفت قابل توجهی دست یافته است (مبتدی-پیشرونده). و مدل سوم در طی مرحله تمرینی از اجرای متغیری برخوردار بوده است (مبتدی-متغیر)، بدین معنا که در برخی از اجراها عملکرد خوب و در برخی دیگر عملکرد ضعیفی داشته است. در این تحقیق تعداد 75 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه بوعلی سینا همدان در نیمسال تحصیلی 98-97 به صورت داوطلبانه و در دسترس انتخاب شدند. تمامی آزمودنی ها راست دست بوده و به لحاظ بینایی و جسمی حرکتی سالم بودند. این افراد به طور تصادفی درپنج گروه (مشاهده مبتدی- ثابت، مشاهده مبتدی- متغیر، مشاهده مبتدی- پیشرونده، تمرین بدنی و کنترل) تقسیم بندی شدند. آزمودنی ها در یک فرایند تحقیقی چهار مرحله ای شرکت کردند شامل: پیش آزمون، اکتساب و دو آزمون یادداری/انتقال 10 دقیقه ای و 24 ساعته. در پیش آزمون، همه شرکت کنندگان تکلیف پرتاب دارت را از فاصله قانونی (37/2 متر) بدون دریافت بازخورد افزوده برای 6 بار اجرا کردند. در مرحله اکتساب، آزمودنی های گروه تمرین بدنی 60 بار مهارت پرتاب دارت را بطور عملی تمرین کردند، در حالی که آزمودنی ها در سه گروه مشاهده-ای به تماشای 60 اجرا از مدل مربوط به گروه خود پرداختند. آزمودنی های گروه کنترل در این مرحله، کار خاصی را انجام ندادند. پس از مرحله ی اکتساب، تمام آزمودنی ها در دو آزمون یادداری/ انتقال (10 دقیقه و 24 ساعته) شرکت کردند. آزمون های یادداری دقیقأ همانند پیش آزمون برگزار شد، ولی آزمون های انتقال از فاصله نیم جلوتر و نیم متر عقب تر از فاصله قانونی اجرا شدند. داده ه