حسن رهبان فرد

نقش مهارت های روان شناختی در بهبود اجراهای ورزشی یکی از مقوله هایی است که اخیرأ نظر پژوهشگران حوزه روان شناسی ورزشی را به خود جلب کرده است. برخی از متخصصین اعتقاد دارند که عامل استحکام روانی می تواند تفاوت های چشمگیری در عملکرد ورزشکاران، به ویژه آنهایی که در سطوح بالای رقابت شرکت می کنند، ایجاد نماید. بنابراین، هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش خرده عامل های استحکام روانی در عملکرد ژیمناستیک کاران پسر شرکت کننده در مسابقات قهرمانی کشور بود. روش: تعداد 57 ژیمناست شرکت کننده در لیگ نوجوانان کشور در سال 1393 پرسشنامه استحکام روانی کلاف (MTQ-48) را حداقل 2 ساعت قبل از مسابقه تکمیل نمودند. این پرسشنامه دارای 48 سؤال است و 6 خرده مقیاس شامل توانایی مقابله با چالش، کنترل هیجانی، کنترل زندگی، تعهد، اعتماد به توانایی های خود و اعتماد بین فردی را اندازه گیری می کندکه در مجموع برای هر فرد نمره ای بین 48 تا 240 ثبت می شود. همچنین ملاک ارزیابی عملکرد ورزشی افراد نمره ای بود که هر ژیمناست در طی آن دوره از مسابقات در مجموع 6 اسباب (حرکات زمینی، خرک حلقه، پارالل، دارحلقه، پرش خرک و بارفیکس) کسب کرده بود، که توسط داوران طبق مقررات رسمی حاکم بر فدراسیون بین المللی ژیمناستیک (FIG) محاسبه می شد. داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری (Forward Method) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که عملکرد ورزشی با استحکام روانی (72/0r = ) و تمامی خرده مقیاس های آن اعم از مقابله با چالش (69/0r = )، تعهد (62/0r = )، کنترل زندگی (63/0r = )، اعتماد به توانایی خود (72/0r = )، کنترل هیجان (59/0r = ) و اعتماد بین فردی (39/0r = ) رابطه معناداری دارد (ps ≤ 0.001). علاوه بر این، حاصل تجزیه و تحلیل رگرسیونی به صورت مدل زیر خلاصه می شود: (مقابله با چالش) 32/0 + (اعتماد به توانایی خود) 46/0 + 25/10 = عملکرد ورزشی نتایج اولیه نشان داد ورزشکارانی که از سطح استحکام روانی بالاتری برخوردار می باشند، عملکرد ورزشی مطلوب تری را در شرایط مسابقه به نمایش می گذارند و بالعکس. مهم تر آنکه، از بین فاکتورهای مختلف استحکام روانی، فاکتور اعتماد به توانایی های خود با توان 46% و توانایی مقابله با چالش با توان 32% نقش پررنگ تری را در احتمال موفقیت ژیمناست های نوجوان ایفا می