هدف: التهاب نقش اساسی در بیماری دیابت دارد. هدف تحقیق حاضر بررسی اثر مصرف عصاره ترکیبی (پوست مرکبات + گیاه خارخاسک) و تمرین شنا بر سطح برخی از فاکتورهای التهابی(IL_6 ، TNF_a، CRP ، IL_10 ) در رت های نر مبتلا به دیابت می باشد. روش ها: 50سر رت نر نژاد ویستار ( با میانگین وزنی 160 گرم) به طور تصادفی در پنج گروه، کنترل(CON) ، رت های دیابتی شده (Dia) و رت های دیابتی به همراه عصاره ترکیبی(Dia + Ext) همچنین رت هایی که دیابتی شدند و تحت ورزش شنا (Dia + Ext) قرار گرفتند، رت هایی که دیابتی بشدند و علاوه بر ورزش شنا، عصاره ترکیبی (Dia + Ext +Sw) نیز مصرف کردند، عصاره خارخاسک در نرمال سالین به میزان 20 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم از وزن بدن رت ها به صورت گاواژ انجام می شد. قبل از شروع پروتکل اصلی، هر پنج گروه به مدت یک هفته غذای استاندارد استفاده نمودند. پروتکل تمرین شامل مدت دوازده هفته تمرین شنا بود که هر دو هفته یکبار زمان تمرین بیشتر می شد. در انتها نمونه های خونی رت ها برای سنجش مقادیر IL-6، TNF-α، CRP و IL-10 ، گرفته شد. نتایج: مقادیر IL-6، TNF-α و CRP در گروه Dia نسبت به گروه CON افزایش معنادار (P<0/05) و مقادیر IL-10 کاهش معنادار (P<0/05) نشان دادند. ورزش شنا به تنهایی باعث کاهش معنادار (P<0/05) مقادیر CRP و افزایش معنادار (P<0/05) IL-10 نسبت به گروه Dia شد. عصاره ترکیبی به تنهایی باعث کاهش معنادار (P<0/05) مقادیر TNF-α و افزایش معنادار (P<0/05) مقادیر IL-10 نسبت به گروه Dia شد. تعامل عصاره ترکیبی و ورزش شنا باعث کاهش معنادار (P<0/05) مقادیر IL-6، TNF-α و CRP و افزایش معنادار (P<0/05)IL-10 نسبت به گروه Dia شد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که هر دو مداخله عصاره ترکیبی و تمرینات ورزشی موجب کاهش سطح التهاب در بیماران مبتلا به دیابت می شودکه برای اثربخشی مثبت آن نیاز به مداخله تمرین ورزشی می باشد.