حامد نوذری

در مزارعی که زهکشهای زیرزمینی در عمق زیاد نصب شدهاند نظیر کشت و صنعتهای خوزستان، با مدیریت آب و کود در سطح مزرعه میتوان، کارایی مصرف آب را افزایش و همچنین حجم زهآب خروجی و تلفات کودی و سایر آلایندهها را کاهش داد. در این پـژوهش از یک مدل جامع شبیهسازی چرخه آب و دینامیک نیتروژن در زمینهای کشاورزی تحت پوشش سیستمهای زهکشی با اسـتفاده از رویکـرد پویایی سیستم، برای شبیهسازی سناریوهای مختلف مدیریت آب آبیاری و کود استفاده شد. بهمنظور کاهش آب مصرفی و کـاهش تلفـات کود اوره در یکی از مزارع کشت و صنعت امام خمینی، پنج سناریوی مختلف مدلسازی شامل چهار سناریوی مدیریت آب آبیاری به میزان 15 ،10 ،5و 20درصد کاهش در مقدار آب آبیاری ) I3 ،I2 ،I1و (I4نسبت به وضعیت موجود آبیاری در این کشت و صنعت ) ،(I0و یـک سناریوی مدیریت توأم آب و کود ) 20درصد کاهش مقدار آب آبیاری و 210کیلوگرم بر هکتار کود اوره، (I4Fبرای شبیهسازی و مقایسه حجم زهآب تولیدی، تلفات نیترات و آمونیوم توسط سیستم زهکشی و میزان نیتروژن باقیمانده در خاک اجرا شد. نتایج مدلسازی نشان داد که سناریو ،I4Fباعث کاهش شدت زهکشی تجمعی، تلفات تجمعی نیترات و آمونیوم زهآب، مجموع تلفـات تجمعـی نیتـرات و آمونیـوم زهآب و تلفات تجمعی نیتراتزدایی بهترتیب برابر با ،70 ،71 ،70 ،31و 85درصد میشود که علاوه بر آنکه باعث صرفهجویی در آب و کود مصرفی میشود، باعث کاهش مؤثر در آلودگی محیط زیست میشود. بنابراین، سناریوی ) I4Fآبیاری به مقدار 2656میلـیمتـر بـرای شش ماه و 210کیلوگرم بر هکتار کود اوره( برای نیشکر در کشت و صنعت نیشکر امام خمینی توصیه میشود