هاشم مظاهری

با توجه به کاربرد فولاد کربنی A860 در قطعات، لوله‌ها و اتصالات مختلف صنعتی، بررسی استفاده از فرآیند کوبش فراصوتی در بهبود خواص سطحی و مکانیکی این فولاد در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، صنایع ساختمانی، کشاورزی و غیره موردنیاز و توجه قرار گرفته است. هدف از این مقاله بررسی تجربی فرآیند چکش‌کاری فراصوتی بر روی سختی سطحی فولاد A860 است. فرآیند چکش‌کاری فراصوتی در شرایط مختلف شامل نیروی استاتیکی 60، 75 و 90 نیوتن، سرعت پیشروی 40، 100 و 160 میلی‌‌متر بر دقیقه و تعداد پاس 1، 2 و 3 پاس انجام شده است. به‌منظور انتخاب شرایط انجام چکش‌کاری و تحلیل نتایج از روش طراحی آزمایش پاسخ سطح استفاده و اثر هر یک از متغیرها و اثر تداخلی آنها مورد بحث قرار گرفته است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که عملیات کوبش فراصوتی با کوبش بر روی سطح و تغییر شکل پلاستیک آن، باعث کاهش اندازه دانه‌های سطح ماده شده است. با کاهش تعداد پاس، سرعت پیشروی و بار استاتیکی در فرآیند کوبش فراصوتی مقدار سختی افزایش‌یافته است. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده سرعت پیشروی کمتر از 75 میلی‌متر بر دقیقه با تعداد یک پاس سختی بالای 420 ویکرز را نتیجه خواهد داد. همچنین مشاهده شد که در بار استاتیکی پایین، تعداد پاس بر روی سختی تأثیر کمی دارد. اما برای رسیدن به سختی‌های بالا در بارهای استاتیکی بزرگ‌تر، باید چکش‌کاری فراصوتی در یک پاس انجام شود.