حسین مددی

چکیده: افزایش جمعیت در قرن 21 سبب کاهش امکان دسترسی به منابع غذایی و درنتیجه افزایش تقاضا برای منابع پروتئینی می شود. حشرات به دلیل داشتن ارزش غذایی بالا، سهولت در پرورش، مصرف کم آب، بهره برداری بهتر از زمین و انرژی و نیز تولید کمتر گازهای گلخانه ای به عنوان خوراک دام، طیور و آبزیان پیشنهاد شده اند. در این مطالعه تاثیر هفت جیره غذایی شامل رژیم غذایی C (سبوس گندم) به عنوان رژیم شاهد، رژیم BF (ضایعات نان+پودرماهی)، رژیم BY (ضایعات نان+مخمر)، رژیم MF (ضایعات ماکارونی+پودرماهی)، رژیم MY (ضایعات ماکارونی+مخمر)، رژیم DF (ضایعات آردی+پودرماهی) و رژیم DY (ضایعات آردی+مخمر) روی طول دوره مراحل مختلف زندگی ، وزن بدن، زادآوری و نسبت جنسی سوسک آردTenebrio molitor Linnaeus, 1758 (Col. (Tenebrionidae) در دمای C°1±26 سلسیوس، رطوبت نسبی5±75 % و دوره نوری 16 ساعت تاریکی و 8 ساعت روشنایی بررسی شد. نتایج به دست آمده نشان داد طول دوره لاروی در بین تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری با یکدیگر داشت. کوتاه ترین طول دوره لاروی مربوط به رژیم شاهد با 623/0 ± 153/ 90 روز و بیش ترین طول دوره لاروی در رژیم MF با 826/0 ± 064/ 104 روز بود. کم ترین مدت زمان نشوونمای دوره شفیرگی در رژیم شاهد (066/0 ± 714/ 6روز) و بیش ترین مدت زمان نشو و نمای دوره شفیرگی در رژیم DY (073/0 ± 659/7روز)دیده شد. طول عمر حشرات بالغ در هیچ کدام از تیمارها باهم تفاوت معنی داری نداشتند. بیش ترین وزن لارو، شفیره و حشرات کامل در رژیم BF به ترتیب با مقادیر (003/0 ± 149/0گرم)، (002/0 ± 132/0 گرم)و(002/0 ± 113/0 گرم) و کم ترین وزن لارو، شفیره و حشرات کامل در رژیم شاهد به ترتیب با مقادیر (001/0 ± 123/0 گرم)، (001/0 ± 1061/0 گرم)و (001/0 ± 095/0 گرم) ثبت شد. در متوسط زادآوری روزانه بین هیچ کدام از تیمارها اختلاف معنی داری دیده نشد. به علاوه، هیچ یک از تیمارها اثر معنی داری روی نسبت جنسی سوسک آرد نداشتند. بر این اساس، متوسط زادآوری روزانه در تیمار F2 با نسبت جنسی 1:2 (ماده : نر) با مقدار (493/0 ± 707/3 تخم) از سایر تیمارها بیشتر بود. به نظر می رسد رژیم حاوی ضایعات غذایی غنی شده با مکمل، نسبت به جیره شاهد کیفیت لازم برای پرورش سوسک آرد را داشته باشند.