حسین مددی

شب پره مینوز گوجه فرنگی Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) به عنوان یکی از آفات مخرب گوجه فرنگی و بومی آمریکای جنوبی می باشد. در بررسی حاضر فراسنجه های جدول زندگی شب پره مینوز گوجه فرنگی روی سه رقم گوجه فرنگی گلخانه ای (گراندلا، ایزبلا و فالکاتو) مورد مطالعه قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش Two-Sex life table انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده نرخ خالص تولید مثل R0، روی ارقام فالکاتو، ایزابلا و گراندلا به ترتیب 35/3 ± 73/15، 33/3 ± 66/17 و 10/4 ± 03/10 تخم برآورد شد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)روی ارقام ذکر شده به ترتیب 007/0 ± 09/0، 006/0 ± 095/0 و 017/0 ± 074/0 بر روز و نرخ متناهی افزایش جمعیت به ترتیب 008/0 ± 095/1، 007/0 ± 099/1 و 018/0 ± 076/1 بر روز تعیین شد. مدت زمان یک نسل روی ارقام یاد شده به ترتیب 29/0 ± 09/30، 27/0 ±22/30 و 65/0 ±12/31 روز به دست آمد. مدت زمان تفریخ تخم، دوره پیش از بلوغ و باروری نیز در این مطالعه محاسبه گردید. نتایج نشان داد تفاوت معنی داری بین نرخ خالص تولید مثل، نرخ ذاتی افزایش جمعیت و مدت زمان یک نسل وجود نداشت. طول عمر مراحل مختلف آفت و فراسنجه های جدول زندگی که دارای تکرار بودند علاوه بر روش مقایسه بوت استرپ با استفاده از نرم افزار SAS تجزیه و تحلیل شد. همچنین به منظور ارزیابی خسارت و تعیین سطح زیان اقتصادی شب پره مینوز گوجه-فرنگی مطالعه ی مزرعه ای انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار و 5 تیمار شامل شاهد (بدون آلودگی تخم)، 1، 2، 4 و 8 تخم به ازای هر بوته در سال اول و شاهد (بدون آلودگی تخم)، 2،4، 8 و 16 تخم به ازای هر بوته در سال دوم انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SAS و آزمون مقایسه میانگین دانکن انجام شد. به منظور ارزیابی خسارت شب پره مینوز گوجه فرنگی در شرایط مزرعه، به صورت هفتگی صفات طول و عرض میوه، وزن میوه، سطح برگ سالم، خسارت دیده و کل، میزان رنگدانه های کلروفیل و کاروتنوئید، تعداد میوه های سالم و آلوده، تعداد دالان و درصد میوه سالم و خسارت دیده اندازه گیری و ثبت گردید. همچنین وجود همبستگی بین تعداد دالان و سایر صفات مورد اشاره تحقیق شد. بر اساس رابطه رگرسیونی خطی بین تعداد دالان و تعداد میوه های آلوده در سال 1393 معادله خط رگرسیون به صورت 928/4 x +