حسین مددی

جدول زندگی به بررسی تغییرات کمی جمعیت حشرات در طول یک نسل یا نسلهای متوالی میپردازد و میتواند عوامل موثر در تغییرات جمعیت را مشخص کند. از طرف دیگر مطالعه جدول زندگی اطلاعات جامعی را در باره رشد و نمو ، زندهمانی و زادآوری جمعیت فراهم میکند. بر این اساس ،جدول زندگی میتواند با کمک به شناخت زیست شناسی و پتانسیل تولید مثلی دشمنان طبیعی، نقش بسیار مهمی در موفقیت برنامههای مدیریت کنترل آفات داشته باشد. سن شکارگر Nabis pseudoferus (Rename) (Hem.: Nabidae) ،یکی از شکارگران مهم شتهها و دیگر حشرات راسته خرطوم مفصلیها، تخم و لارو بالپولکداران ازجمله پروانه مینوز گوجه فرنگی است. در این پژوهش برخی فراسنجههای جدول زندگیسن شکارگر Nabis pseudoferus در شرایط آزمایشگاهی در دمای 1 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره نوری 16:8 )تاریکی و روشنایی( ساعت با تغذیه از تخم پروانه بید آرد Ephestia kuehniella به عنوان طعمه آزمایشگاهی مطالعه شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از تئوری جدول زندگی دوجنسی سن مرحله – زندگی انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد که میانگین طول دوره انکوباسیون تخم، مراحل سن اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم پورگی و طول عمر حشره کامل به ترتیب 039 / 0 ± 16 / 11 ، 133 / 0 ± 55 / 3 ، 098 / 0 ± 02 / 4 ، 075 / 0 ± 49 / 3 ، 079 / 0 ± 91 / 3 ، 105 / 0 ± 43 / 7 ، 2 / 1 ± 3 / 33 روز برآورد شد. طول دوره زندگی از مرحله تخم تا مرگ حشرات کامل برای حشرات نر 64 / 1 ± 4 / 65 ، و برای حشرات ماده 76 / 1 ± 64 / 69 روز محاسبه شد اختلاف معنی داری با هم نداشتند. برای حشرات ماده، طول دوره پیش از تخم ریزی حشرات کامل 59 / 1 ± 24 / 18 روز، کل دوره پیش از تخمریزی 5 / 1 ± 88 / 52 روز و تعداد روزهای تخمگذاری 28 / 1 ± 12 / 9 روز برآورد شد. میزان تخم گذاری به ازای هر فرد ماده 86 / 7 ± 82 / 44 عدد تخم میباشد. مقادیر آمارههای جدول زندگی شامل نرخ ذاتی افزایش طبیعی،نرخ خالص تولید مثل، نرخ ناخالص تولید مثل، نرخ محدود افزایش جمعیت و طول دوره یک نسل به ترتیب 00396 / 0 ± 043693 / 0 برروز، 72115 / 2 ± 68553 / 12 تخم به ازای هر فرد، 928 / 6 ± 17 / 35 تخم به ازای هر فرد، 00413 / 0 ± 044662 / 1 برروز و 915 / 0 ± 143 / 58 روز تخمین زده شد. نرخ بقا برای مراحل تخم، پورههای سن اول تا پنجم و حشرات کامل نر و ماده به