حاتم حسینی

چکیده با افزایش ظرفیّت های آموزش عالی، افزایش عرضه ی فارغ التّحصیلان دانشگاه ها فراهم شده و عدم هماهنگی بین فرصت های شغلی موجود در بخش های مختلف اقتصاد و به عبارتی کمبود تقاضا، بروز پدیده ی بیکاری فارغ التّحصیلان دانشگاهی را فراهم ساخته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیّت اشتغال فارغ التّحصیلان آموزش عالی استان کردستان در سال 1385 و مطالعه ی عوامل مؤثّر بر آن صورت گرفته است. در این مطالعه از روش مطالعه ی اسنادی و نیز از روش تحلیل ثانویه داده ها استفاده شده است. جامعه ی آماری کلیه ی فارغ التَحصیلان 34-24 ساله آموزش عالی استان کردستان بر اساس 20 درصد داده های خام سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 می باشد. یافته های این پژوهش در بخش توصیفی حاکی از آن است که بیش تر افراد دارای مدرک کارشناسی و سپس کاردانی می باشند. مردان بیش تر در رشته ی علوم اجتماعی، بازرگانی و حقوق (24/9 درصد) و زنان بیش تر در رشته ی تحصیلی علوم انسانی و هنر (21/7 درصد) فارغ التَحصیل شده اند. از نظر مهاجرت 50 درصد از فارغ التَحصیلان آموزش عالی استان کردستان مهاجرت طول عمر داشته اند، فارغ التّحصلان مرد بیش تر به دلیل کار و فارغ التَحصیلان زن بیش تر به دلیل پیروی از خانوار طی ده سال گذشته مهاجرت داشته اند. بیش از 83 درصد از فارغ التَحصیلانی که شاغل هستند، در بخش عمومی حضور دارند. به لحاظ وضع شغلی فارغ التَحصیلان مرد شرایط بهتری را دارا می باشند. برای مثال مردانی که کارفرما هستند بیش از 3 برابر زنان هستند. همچنین بیش ترین تعداد شاغلین فارغ التَحصیلان مرد، در بخش آموزش و در اداره امور عمومی و تأمین اجتماعی اجباری حضور دارند، این در حالی است که زنان فارغ التحصیل بیش تر در بخش آموزش و بعد از آن در بخش بهداشت و مددکاری اجتماعی حضور دارند. یافته ها نشان می دهد که وضعیّت اشتغال دانش آموختگان با عوامل جمعیّت شناختی (جنس، سن، وضعیّت زناشویی و مهاجرت طول عمر) و عوامل اجتماعی (سطح تحصیلات و رشته ی تحصیلی ) رابطه دارد. همچنین، برای تحلیل احتمال عدم اشتغال از رگرسیون لجستیک استفاده کردیم که خلاصه ای از نتایج آن به شرح زیر است: احتمال بیکاری فارغ التّحصیلان زن بیش از فارغ التّحصیلان مرد است. احتمال بیکاری فارغ التّحصیلان (زنان و مردان) در گروه سنی 34- 30 ساله نسبت به گروه سنی 29- 24 کم تر است. همچنین احتمال بیکاری فا