حسین حاجی آقاعلی زاده

آلودگیهای زیستمحیطی از مهمترین چالشهای جامعه انسانی در قرن حاضر است. روش ارزیابی چرخه حیات از روشهای جامع ارزیابی اثرات زیستمحیطی میباشد. در این پژوهش به ارزیابی اثرات زیستمحیطی کشت گوجهفرنگی به دو صورت کشت روباز و گلخانهای در استان همدان شهرستان نهاوند با استفاده از نرمافزار سیما پرو پرداختهشد. نتایج این پژوهش بر اساس یک تن گوجهفرنگی مشخص گردید. اساسیترین عوامل در میزان تولید گوجهفرنگی در دو نوع کشت گلخانهای و روباز در طی یک دوره یکساله بهکارگیری ماشینآلات کشاورزی مورد استفاده، کود نیتروژنه و همچنین سوخت دیزل استفاده شده در دو نوع کشت گوجهفرنگی بودهاست. بر اساس نتایج بهدستآمده در این پژوهش عامل اصلی در شاخصهای زیستمحیطی کود نیتروژنه بود. مقدار شاخص گرمایش جهانی در تولید یک تن گوجهفرنگی روباز 94/4کیلوگرم معادل CO2و در کشت گلخانهای نیز 107کیلوگرم CO2 محاسبه شد که بیشترین سهم این فرایند در استفاده بیشتر کودهای شیمیایی محاسبه شد. میزان شاخص اوتریفیکاسیون در پژوهش انجام شده در کشت روباز 0/00378کیلوگرم و در کشت گلخانهای 0/00512کیلوگرم معادل PO4برآورد شد، که مصرف آفتکشها و سوخت دیزل سهم بیشتری در این شاخص داشتند. در شاخص تخریب لایه ازون برای یک تن گوجهفرنگی روباز 4/52 e-6و در کشت گلخانهای 7/39 e-6کیلوگرم CFC-11 eqمحاسبه شد که در آن استفاده از سوخت دیزل اثر زیادتری بر محیطزیست داشت. با جایگزین کردن تراکتورهای فرسوده با تراکتورهای جدید میتوان انتشار آلایندههای NOXو SOXناشی از احتراق سوخت دیزل را کاهش داده و باعث کاهش اثرات زیست محیطی ناشی آن شد. بهبود عملکرد زیستمحیطی تولید گوجه فرنگی بهصورت کشت روباز یا جایگزینی آن با تولید بصورت گلخانهای باید در نظر گرفته شود