حسین بیات

یکی از راهکارهای عملی برای رسیدن به کشاورزی پایدار استفاده از کمپوست بستر قارچ (MSC) خوراکی است.کمپوست بستر قارچ خوراکی مخلوطی از موادآلی پایدار می باشد و از اجزای مختلفی مانند کاه و کلش گندم ،کود مرغی و سنگ گچ تشکیل شده است. این بستر غنی از مواد مغذی، مانند نیتروژن، نیترات آمونیوم، سوپر فسفات، نمک های پتاسیم و غیره است. این کمپوست دارای جرم مخصوص ظاهری کمی است که می تواند ساختار خاک را اصلاح کند، دارای مقادیر بالایی مواد مغذی نسبت به کود حیوانی است که در کشاورزی ارگانیک برای بهبود ویژگی های فیزیکی مانند نفوذ آب به خاک، ظرفیت نگه داشت آب، نفوذپذیری و تهویه استفاده می شود. کمپوست بستر قارچ به دلیل دارا بودن ویژگی هایی از قبیل سطح ویژه بالا، ظرفیت نگه داشت بالای آب، جرم مخصوص ظاهری کم، می تواند بر برخی از ویژگی-های فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی خاک تاثیر گذار باشد. اما تأثیر آن بر بسیاری از ویژگی های فیزیکی و مکانیکی خاک ازجمله میانگین وزنی قطر خاکدانه ها (MWD) ، توزیع فراوانی خاکدانه ها، مقاومت کششی خاکدا نه ها، مقاومت فروروی، تراکم محصور و آبشویی و انتقال املاح در 3 خاک با بافت متفاوت تاکنون در هیچ تحقیقی گزارش نشده است. بنابراین هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیرکمپوست بستر قارچ بر برخی ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی خاک مانند میانگین وزنی قطر خاکدانه ها، تراکم محصور، تخلخل، جرم مخصوص ظاهری و حقیقی، منحنی مشخصه رطویتی خاک، هدایت هیدرولیکی اشباع و آبشویی، انتقال املاح در خاک هایی با بافت متفاوت بود. نمونه برداری از عمق 20-0 سانتی-متری از سه منطقه مرکز تحقیقات، مزرعه عباس آباد و نهاوند واقع در استان همدان با 3 بافت متفاوت انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور ها شامل بافت خاک در سه سطح (لومی شنی، لوم و رسی) و فاکتور دوم درصد های وزنی کمپوست بستر قارچ در سه سطح (صفر، 3 و 6 درصد) بود. پس از اعمال تیمار ها و پایان دوره انکوباسیون نمونه های به صورت دست خورده و دست نخورده از ظروف پلاستیکی به ابعاد 5/12×13×21 سانتی متر از هر تیمار تهیه شد و آزمایش های شیمیایی و فیزیکی مورد نظر بر روی آن ها انجام شد. تجزیه و تحلیل داده های آزمایش ها با نرم افزار SAS.9.4 و مقایسه میانگین داده ها با آزمون دانکن انجام شد. تمامی شکل ها با نرم