هدایت باقری

یکی از مهم ترین گیاهان دارویی، صنعتی و صادراتی ایران، گیاه باریجه با نام علمی Ferula gummosa.boiss از خانوادهApiaceae می باشد. با توجه به اهمیت زیاد دارویی و صنعتی این گیاه بومی و در حال انقراض، به عنوان یک مقوله صادراتی و ارزشمند و ارزآور برای کشور، و افزایش تولید متابولیت های ثانویه آن، ضروری به نظر می رسد. امروزه تولید متابولیت های ثانویه از طریق اندوفیت ها امکان پذیر می باشد، که مستلزم خالص سازی و بررسی می باشد. لذا جهت پژوهش حاضر جمع آوری نمونه ها در بهار و تابستان 1395 از بافت ریشه و غده از رویشگاه طبیعی در شهرستان بروجن و بذور دو ژنوتیپ بروجن و کاشان انجام شد. پس از انتقال به آزمایشگاه و ضدعفونی قارچ ها و باکتری ها جداسازی و خالص سازی شد. در این پژوهش 7 جدایه قارچ و 20 جدایه باکتری جداسازی شد. شناسایی اندوفیت ها با استفاده خصوصیات ماکرومورفولوژی و میکرومورفولوژیکی انجام گرفت. سپس عصاره گیری، جهت بررسی خواص آنتی اکسیدان عصاره اندوفیت ها به روش تخریب رادیکال های آزاد DPPH و بررسی خواص ضد میکروبی عصاره اندوفیت ها به روش انتشار از چاهک در آگار بر روی 7 میکروب بیماری زا مورد بررسی قرار گرفت. همچنین بررسی نرکیبات فیتوشیمیایی عصاره اندوفیت ها نیز انجام شد. عصاره اندوفیت های قارچ و باکتری در مورد مطالعه سطوح مختلفی از فعالیت آنتی اکسیدانی از خود نشان دادند. نتایج نشان داد فعالیت آنتی اکسیدانی مربوط به قارچ E با مقدار IC50 13/0 میلی گرم بر میلی متر و باکتری R4 با مقدار IC50 3/0 میلی گرم بر میلی متر بود و نیز از لحاظ خاصیت ضد میکروبی بر روی 7 عامل میکروبی، عصاره قارچ E نسبت به باکتری Agrobacterium tumefaciens و عصاره بیرونی قارچ F نسبت به باکتری، compestris Zanthomonas و عصاره باکتری های GR3A،GR7B و R2 به ترتیب بر روی باکتری های compestris Zanthomonas، Agrobacterium tumemfaciens و Bacillus cereus بیشترین قطر هاله ممانعت از رشد را از خود نشان دادند. با بررسی فیتوشیمیایی برخی ترکیبات در عصاره اندوفیت ها مشاهده شد که عصاره اندوفیت های محتوای ترکیبات فنولی دارای فعالیت آنتی اکسیدانی قابل توجهی می باشند.