اسپند گیاهی است چند ساله که از دیر باز بعلت خواص متعدد دارویی آن مورد توجه بوده است. اطلاعات کمی در مورد وضعیت سیتولوژیکی این گیاه وجود دارد. در این تحقیق، صفات سیتولوژیکی 3 توده گیاه اسپند گرد آوری شده از مناظق بوشهر، قم و کاشان در قالب یک طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار بررسی شدند. صفات اندازه گیری شده شامل تعداد کروموزم ، طول کروموزم، طول بازوی بلند و کوتاه کروموزم، نسبت بازوی بلند به کوتاه، کوتاه ترین کروموزم، بلندترین کروموزم و شاخص تقارن کاریوتیپی و دسته بندی کاریوتیپی به روش استیبنز و لوان در هر جمعیت بود.عدد پایه کروموزمی برای همه توده ها روش به کاریوتیپی بندی دسته و کاریوتیپ مشخصات براساس .بود 2n=2x=22 ها کروموزم وتعداد x=11 استیبنز، توده بوشهر در دسته کاریوتیپی 1B با تقارن کاریوتیپی کمتر، توده قم در دسته 2B باتقارن بیشتر و توده کاشان در دسته 2A با تقارن کاریوتیپی بیشتر قرار گرفتند.
