اسپند گیاهی دارویی متعلق به خانواده نیتراریاسه می باشد. گسترش این گیاه بیشتر در مناطق معتدل گرم تا نیمه گرمسیری دنیا است. این گیاه به دلیل استفاده در زمینه های مختلف دارویی حائز اهمیت است. به تازگی آلکالوئیدهای بتاکاربولین موجود در گیاه ودانه های اسپند به دلیل خاصیت ضدتومورآن مورد توجه قرارگرفته است. تراریختی بواسطه آگروباکتریوم باعث تولید گیاهان تراریخت دارویی با ویژگی های برجسته شده است. برای بسیاری از گونه های گیاهی، راههای مختلفی برای تولید گیاهان تراریخت وجود دارد. ساده ترین روش انتقال ژن با واسطه آگروباکتریوم است. برقرارییک سیستم باززایی قابل اعتماد برای برنامه های انتقال ژن گیاهی ضروری است. از آنجا که تاکنون گزارشی از انتقال ژن به گیاه اسپند ارائه نشده است، در این تحقیق بهینه سازی باززایی و انتقال ژن به این گیاه بررسی گردیده است. ابتدا باززایی مستقیم گیاه اسپند از ریزنمونه های هیپوکوتیلی سه ژنوتیپ بومی اسپند در شرایط آزمایشگاهی صورت گرفته است. بهترین نتایج زمانی بدست آمد که از محیط MS همراه با دو میلی گرم در لیتر BAP و یک صدم میلی گرم در لیتر NAA استفاده شد. در این غلظت هورمونی میزان باززایی برای هر سه ژنوتیپ آمل، ارومیه و یزد به ترتیب 33/93، 66/86 و 33/73 درصد بود. گیاهان تراریخت در اثر هم کشتی ریزنمونه های هیپوکوتیلی ژنوتیپ برتر از نظر باززایی با آگروباکتریوم تومه فاشینس سویه LBA4404حامل وکتور pBI121 که در برگیرنده ژن بتا-گلوکورونیداز به عنوان ژن گزارشگر و ژن مقاومت به کانامایسین به عنوان نشانگر انتخابی بود، به دست آمد. شواهد حضور و بیان ژن گاس انتقال یافته در گیاهان تراریخت توسط واکنشPCR و سنجش هیستوشیمیاییGUS بررسی شد. فراوانی تراریختی برابر 37 درصد به دست آمد.
