مقدمه و هدف: منع استفاده از گنادوتروپین جفت اسبی ( )eCGدر همزمانسازی فحلی از طرف کمیته اخلاق حمایت از حقوق حیوانات، باعث توسعه برنامههای جایگزین شده است. یکی از این برنامههای جایگزین استفاده از تیمار کوتاهمدت پروژسترون و تزریق تک دوز هورمون آزاد کننده گنادوتروپین ( )GnRHهنگام قطع تیمار پروژسترونی است. نیمه عمر GnRHبسیار کوتاه است و سریعاً پس از تزریق توسط پپتیدازها تجزیه و یا توسط گلومرولها دفع میشود. یکی از رهیافتهای پیشنهادی طولانی اثر کردن GnRHو حفظ آن در برابر پپتیدازها است. پروپیلن گلیکول و نانو ذرات ژل هیدروکسید آلومینیوم ترکیبات پروتئینی را جذب و سرعت رهش آنها را کاهش میدهند. بنابراین هدف این پژوهش مقایسه اثر تزریق GnRHحلشده در ژل نانوهیدروکسید آلومینیوم و پروپیلن گلیکول بر همزمانسازی چرخه فحلی، القاء تخمکریزی و بازده تولیدمثلی پس از تلقیح مصنوعی در گوسفند نژاد مهربان بود. مواد و روشها: در فصل تولیدمثلی تعداد 67رأس میش بالغ غیرآبستن (با میانگین وزنی 57/72±5/33کیلوگرم، سن 4-2سال و نمره بدنی )3-3/5انتخاب و با اسفنج پروژسترونی برای یک دوره کوتاه مدت 7روزه تیمار شدند. همه میشها هنگام برداشت اسفنج 5میلیگرم ( PGF2αدینوپروست) دریافت و سپس بهطور تصادفی به چهار تیمار تقسیم شدند. در تیمار 1هر رأس میش در زمان برداشت اسفنج 400واحد بینالمللی ( eCGبهصورت عضلانی) نیز دریافت کرد. در تیمار 2و 3هر رأس میش 36ساعت پس از برداشت اسفنج بهترتیب 50میکروگرم GnRHحل شده در ژل نانوهیدروکسید آلومینیوم و یا پروپیلن گلیکول (بهصورت زیرجلدی) دریافت کرد. در تیمار 4هر رأس میش 56ساعت پس از خارجسازی اسفنج 50میکروگرم GnRHحل شده در آب مقطر (بهصورت عضلانی) دریافت کرد. همه میشها 56ساعت پس از برداشت اسفنج بهروش لاپاراسکوپی تلقیح شدند. در زمان تلقیح، تعداد میشهای فحل ثبت و وضعیت فحلی بر اساس تونوسیته رحم درجهبندی شد. غلظت استرادیول ( )E2پلاسما 36و 56ساعت پس از برداشت اسفنج اندازهگیری شد. غلظت پروژسترون ()P4 پلاسما و میزان تخمکریزی نیز 11روز پس از تلقیح تعیین شد. میزان گیرایی، باروری و زایش گله نیز پس از زایمان محاسبه شد. یافتهها: درصد بروز فحلی، کیفیت فحلی، درصد وقوع تخمک ریزی، تعداد تخمکهای آزاد شده بهازای هر میش و غلظت P4پلاسما بین تیمارها مشابه بود. در تیمار 1غلظت E2پلاسما 36ساعت بعد از برداشت اسفنج