این مطالعه جهت بررسی اثر افزودن سطوح مختلف دانه گلرنگ به جیره بر پروفیل اسیــدهای چرب شیر، عملکرد، وضعیّت متابولیکی و هورمونی و بیان ژنهای دخیل در متابولیسم چربی طراحی و اجرا شد. 18 رأس گاو شیری هلشتاین با میانگین تولید 1/4 ± 6/28 کیلوگرم بر پایه طرح کاملاً تصادفی در غالب آزمایش فاکتوریل با 3 تیمار و 2 شکم و 3 تکرار مورد استفاده قرار گرفتند. طول دوره 57 روز بود که 14 روز ابتدای آن، دوره سازگاری و مابقی به نمونه برداری اختصاص یافت و تیمار های آزمایشی شامل: SS0 (جیره فاقد دانه گلرنگ)؛ SS3 (جیره حاوی 3 درصد دانه گلرنگ) و SS6 (جیره حاوی 6 درصد دانه گلرنگ) بودند. نمونه گیری از شیر، مدفوع، محتویات شکمبه و خون دام های مورد آزمایش و همچنین تعیین وزن و امتیاز بدنی و مقدار خوراک مصرفی هر دام به صورت هفتگی در طول دوره آزمایشی انجام شد. نتایج آزمایش با رویه MIXED نرم افزار SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. مصرف ماده خشک روزانه بین تیمارها اختلاف معنی داری نداشت (05/0
P)، بطوریکه تیمار شاهد کمترین و تیمار SS6 بیشترین مقدار این فراسنجه را نشان دادند. در این مطالعه افزودن دانه گلرنگ حتی در سطح 6 درصد ماده خشک جیره نیز موجب تغییر در درصد و مقدار چربی و پروتئین و درصد لاکتوز و مواد جامد بدون چربی شیر نشد (05/0
P) اما اثر سطح مشاهده نگردید. مقادیر مصرف عصاره اتری و اسیــدهای چرب 18:1، 18:2 برای تیمارهای دانه گلرنگ بالاتر بود در حالی که مصرف اسیــدهای چرب 18:0 و 18:3 برای گروه شاهد بالاتر بود. بررسی نتایج آزمون قابلیّت هضم حاکی از افزایش قابلیّت هضم کربوهیدارت های غیرفیبری و عصاره اتری متعاقب افزودن دانه گلرنگ بود. مصرف و قابلیّت هضم سایر بخشهای جیره و مواد مغذی تحت تأثیر قرار نگرفتند (05/0