حسن علی عربی

آلودگی خاک و تجمع فلزات سنگین در گیاهان و محصولات کشاورزی در مناطق صنعتی یکی از مهم ترین مسایل زیست محیطی است که زندگی گیاهان، حیوانات و انسان را تهدید می نماید. کادمیوم (Cd) یک فلز سنگین خطرناک با نیمه عمر طولانی بیولوژیکی است که با سرعت کم از بدن دفع می شود. این مطالعه با هدف تعیین اثرات دریافت طولانی مدت کادمیوم بر برخی پارامترهای بیوشیمیایی سرم خون گوسفند با یک جیره پرواری انجام شد. در این مطالعه ده راس بره نر مهربانی 9-8 ماهه بر اساس در یک طرح کاملاً تصادفی به دو گروه شاهد (جیره پایه) و آزمایش (جیره پایه + 100 میلی گرم کادمیوم به ازاء هر کیلوگرم ماده خشک جیره به صورت کلرید کادمیوم) تقسیم شدند. بره ها روزانه در دو نوبت صبح و عصر خوراک دهی شدند و در روزهای صفر، 35 و 70 پیش از خوراک نوبت صبح از طریق ورید وداج بوسیله لوله های خلاء خونگیری شدند. سرم نمونه ها جداسازی شد و تا زمان آزمایش در 20- درجه سانتی گراد نگهداری شدند. ازت اوره، کراتینین، سدیم، پروتئین کل، آلبومین و فعالیت آنزیم های آسپارتات آمینو ترانسفراز، آلانین آمینو ترانسفراز، گاما گلوتامیل ترانسفراز، کراتین فسفوکیناز، آلکالاین فسفاتاز و ایزوآنزیم استخوانی آن در سرم نمونه ها اندازه گیری شد. آزمایش های بیوشیمیایی به صورت خودکار بوسیله دستگاه اتوآنالایزر و کیت های بیوشیمیایی شرکت پارس آزمون با استفاده از دستورالعمل سازنده کیت انجام شد. میزان سدیم نمونه ها با استفاده از دستگاه فلیم فتومتر تعیین شد. تجزیه تحلیل آماری داده ها بوسیله آزمون چند دامنه ای دانکن انجام شد. میانگین افزایش وزن روزانه و ماده خشک مصرفی در گروه دریافت کننده کادمیوم نسبت به شاهد کمتر بود (05/0 > P). مقدار آلبومین در روز 70 و میزان فعالیت آلکالاین فسفاتاز و ایزو آنزیم استخوانی آن در روزهای 35 و 70 آزمایش در گروه کادمیوم نسبت به گروه شاهد کاهش یافت (05/0 > P). افزایش میزان فعالیت آنزیم کراتین فسفوکیناز در روزهای 35 و 70 آزمایش در گروه کادمیوم معنی دار بود (05/0 > P). با توجه به عدم مشاهده نشانه های بالینی مورد انتظار مسمومیت کادمیوم، آزمایش به مدت دو هفته دیگر تمدید شد سپس حیوانات برای بررسی اعضای داخلی کالبدگشایی شدند. یافته های کالبدگشایی و آسیب شناسی، بعلاوه نتایج پارامترهای بیوشیمیایی سرم در این مطالعه نشان داد که سطح 100 میلی گرم کادمیوم