گلشیری از نویسندگان پرکار ادبیات داستانی معاصر است که از دهه ی چهل تا دهه ی هفتاد در حوزه ی داستان نویسی قلم زده است. باتوجه به آفرینش بیش از چهل داستان کوتاه و چند رمان و داستان بلند، جایگاه ویژه ای در بین ادیبان و داستان-نویسان معاصر دارد. وی با تسلط کافی به ادبیات هزار ساله ی ایران به اغلب مؤلفه های فرهنگی خود پی برده است و با بهره-گیری ازامکانات زبان به آفرینش آثارادبی استواری دست زده است. زبان در داستان های گلشیری از تنوع بالایی برخوردار است؛ در بره ی گمشده ی راعی از زبان کتاب های اهل تصوف و نثر مرسل، در جایی از از نثر کتاب های توضیح المسائل، در معصوم پنجم از نثربیهقی و در جایی از نثر آل احمد استفاده کرده است. تنوعی که در هرکدام دارد ما را بر آن داشت که به بررسی رابطه ی زبان انتخاب شده با داستان های او بپردازیم. در بررسی زبان روایت باید ببینیم که راوی از چه زبانی برای ارائه و بیان روایت خود استفاده می کند؛ شخصیت های داستان چگونه و با چه زبانی با یکدیگر مکالمه و گفتگو کرده و بیان راوی در برخورد و رویارویی با خواننده و مخاطب چگونه است و نیز از چه زاویه ی دیدی برای نیل به این هدف سود برده است. لحن و نوع برخورد روانی و ساختار بیان او نیز در رویارویی با خواننده دارای اهمیت است زیرا نویسنده گفته های افراد داستان را می بایست به گونه ای نقل کند که گویی دارد از زبان خود آن ها بیان می شود و به شیوه ی گفتار آن ها شباهت داشته باشد؛ واین که جهان نگری-های هنری چه تاثیری بر نوع زبان دارد. در این پژوهش برآنیم که پنج داستان بلند شازده احتجاب، کریستین و کید، بره ی گمشده ی راعی، معصوم پنجم و آینه های دردار به روش توصیفی - تحلیلی از منظر زاویه ی دید، لحن، شیوه ی روایت و جهان-نگری هنری مورد بررسی قرار دهیم.
