پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فعالیت کرم خاکی و سطوح مختلف شوری بر جزءبندی فلز سرب در یک خاک آهکی آلوده طبیعی اطراف معدن سرب و روی آهنگران واقع در استان همدان اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط آزمایشگاه گروه علوم خاک دانشگاه بوعلی سینا همدان انجام شد. تیمار در 2 سطح ) با و بدون کرم خاکی( و تیمار شوری آب آبیاری در 5 )Eisenia fetida( کرم خاکی گونه ی ایزینیا فتیدا سطح )آب مقطر، دو، چهار، شش و هشت دسی زیمنس بر متر( به خاک آهکی آلوده اضافه گردید. در ظرفهای مربوط به تیمار کرم خاکی 12 عدد کرم خاکی به هر ظرف وارد شد و ظرفها در یک محفظه اقلیمی با 11 ساعت نور و هشت ساعت تاریکی در دمای 25 درجه سلسیوس به مدت 22 روز نگهداری شدند. نتایج نشان داد که فعالیت کرم خاکی موجب کاهش غلظت فلز سرب بخش تبادلی خاک گردید؛ بطوریکه با حضور کرم خاکی در سطح شوری صفر )کاربرد 8 به 7 میلیگرم بر کیلوگرم کاهش یافت. بنابراین فعالیت کرم خاکی موجب / آب مقطر(، میزان سرب بخش تبادلی از 16 تغییر شکل فلز سرب از بخشهایی با تحرک بیشتر به بخشهای پایدار و کم تحرکتر گردید.
