قاسم رحیمی

کاربرد لجن فاضلاب در زمینهای کشاورزی ممکن است خطر آلوده شدن خاک به فلزهای سنگین را در پی داشته باشد. استفاده از اصلاح کنندهها جهت کاهش اثرات زیانبار لجن فاضلاب اضافه شده به خاک امری ضروری است. هدف از این ، مطالعه، بررسی تأثیر اصلاح کنندههای آلی و معدنی در خاک آلوده به لجن فاضلاب بود. ابتدا لجن فاضلاب در مقادیر 0 Eisenia 30،40 و 50 تن بر هکتار به خاک اضافه شد. جهت بررسی تأثیر اصلاح کننده آلی، کرم خاکی گونه ،20 ،10 به خاکهای آلوده اضافه شد. بعد از 42 روز غلظت کل و جزءبندی فلزهای سنگین در خاک بررسی شد. جهت fetida بررسی اصلاح کننده معدنی، نانو ذرات اکسید آلومینیوم به خاک اضافه شد. نتایج نشان داد که فعالیت کرم خاکی سبب کاهش مقدار کل فلزهای سنگین مس، روی، سرب، نیکل و کادمیوم شد. کرمهای خاکی سبب کاهش همهی فلزها به جز کادمیوم در جزء تبادلی شدند. جزء باقیمانده دو فلز روی و مس افزایش و برای سه عنصر دیگر کاهش مشاهده شد. غلظت کل فلزهای سنگین در نتیجه حضور نانو ذرات اکسید آلومینیوم کاهش یافت. نانو ذرات اکسید آلومینیوم سبب کاهش فلزهای سنگین به جز سرب و کادمیوم در جزء تبادلی شدند. به طور کلی، استفاده از کرم خاکی در مقایسه با نانو ذرات میتواند موثرتر باشد. از لحاظ اقتصادی استفاده از نانو ذرات به صرفه نمیباشد و هزینه