هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر اصلاحکنندههای مختلف بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک، ماده خشک و محتوای عنصری گیاه )کشت شده در خاک آبیاری شده با پساب صنعتی بود. آزمایش گلدانی با کاربرد تیمارهای گچ، اسید سیتریک، کود Zea maysذرت ( تکرار در گلخانه پردیس دانشگاه بوعلیسینا در سال 4 دامی و کمپوست، جداگانه و بهصورت ترکیبی در قالب طرح کاملاً تصادفی و با ،pH انجام شد. نتایج نشان داد که کاربرد اصلاحکنندههای مختلف در خاک تحت آبیاری با پساب، سبب تغییرات معنیدار 1952 قابلیت هدایت الکتریکی، ظرفیت تبادل کاتیونی، ماده آلی، کربنات کلسیم معادل و کاتیونهای محلول خاک شد. حداکثر و حداقل و 54/05 میلیگرم بر کیلوگرم) در تیمار کود دامی و این مقادیر برای وزنخشک ذرت (بهترتیب 42/59 و 991/91 وزنتر )بهترتیب میلیگرم بر کیلوگرم) در تیمار شاهد مشاهده شد. با مقایسه میانگین غلظت فلزات سنگین اندام هوایی ذرت با حدود معمول و 11/94 بحرانی عناصر سنگین در گیاه مشخص شد که غلظت کلیه فلزات سنگین در ماده خشک اندام هوایی ذرت در حد مجاز بود. اما در ریشه ذرت غلظت همه فلزات بهجز روی و کادمیوم بیشتر از حدمجاز این عناصر بود. بهطورکلی بیشترین غلظت مشاهده شده در گیاه ذرت (اندام هوایی + ریشه) مربوط به آهن و کمترین غلظت مشاهده شده مربوط به کادمیوم بود. کاربرد توأم فاضلاب تصفیه شده و اصلاحکنندهها (بهخصوص کود کمپوست) در خاک نه تنها از طریق تغذیه مناسب گیاه باعث افزایش وزنتر و خشک ذرت شد، بلکه از شور و سدیمی شدن خاک در درازمدت نیز جلوگیری میکند.
