غلامحسین مجذوبی

پروژه طراحی و ساخت چمبر هدف و سیستم شلیک کنترل شده در حقیقت تکمیل کننده تفنگ گازی ساخته شده ای است که طی یک پروژه جداگانه طراحی، ساخته و تحویل گردید. تفنگ مزبور دارای دو کاستی عمده بود که عبارتند از (1) فقدان قابلیت کنترل شلیک و (2) عدم قابلیت برای شلیک در محیط بسته و ایمن. بنابراین، این پروژه از دو قسمت کاملاً مجزا تشکیل می گردد؛ (1) طراحی و ساخت یک سیستم شلیک کنترل شده و (2) ساخت چمبر هدف برای ایجاد محیط بسته برای شلیک. 1- سیستم کنترل شلیک در تفنگ گازی که اخیرا در دانشگاه بوعلی سینا ساخته و تحویل گردید، شلیک با استفاده از یک دیافراگم صورت می گرفت. در این دستگاه، هنگامی که فشار به حد معینی می رسید، دیافراگم ترکیده و شلیک صورت می گرفت. این امر موجب بروز مشکلاتی می گردید که اهم آن ها عبارتند بودند از: (1) اپراتور هیچ کنترلی برای شلیک در زمان دلخواه نداشت، (2) اپراتور نمی توانست در یک فشار معین از پیش تعیین شده شلیک نماید، (3) در صورت بروز اشکال و لزوم متوقف کردن آزمایش امکان زیادی در اختیار اپراتور نبود، (4) برای هر شلیک باید یک دیافراگم مصرف می گردید و (5) به دلیل مسائل ایمنی، در هنگام پر شدن مخزن تا شلیک اپراتور باید دور از دستگاه قرار می گرفت. در این طرح، یک شیر فشار قوی با ظرفیت 400 بار همرا با یک سیستم دو دیافراگمی جایگزین سیستم تک دیافراگمی موجود می گردد. شیر به صورت کنترل از راه دور عمل می کنند. این شیر امکان شلیک کنترل شده را فراهم می کند، ایمنی سیستم را بالا می برد و هزینه ساخت دیافراگم برای هر شلیک را کاهش می دهد. در این سیستم، برای سرعت های نه چندان بالا (برای هوا تا 600 و احتمالا تا 700 متر بر ثانیه) می توان تنها از شیر استفاده نمود. برای سرعت های بالا و در صورت نیاز، از سیستم دو دیافراگمی می توان استفاده نمود. این طرح دارای مزایای زیر است: (1) شلیک در زمان دلخواه (2) شلیک در فشار دلخواه (3) صرفه جوئی در مصرف دیافراگم (4) ایمنی بالاتر در هنگام پرکردن مخزن و شلیک 2- طراحی و ساخت چمبر هدف امروزه، در تفنگ های گازی پیشرفته از منبع انبساط (Expansion or blast Tank) برای جمع آوری گاز پشت پرتابه و برخی اهداف دیگر استفاده می کنند. از آنجا که در تفنگ گازی مزبور برای رسیدن به سرعت های بالای 900 متر بر ثانیه باید از گاز هلیم استفاده نمود، استفاده از یک منبع انبساط بر