غلام خداکرمیان

باکتری های اندوفیت به باکتری های همزیست درون بافت گیاهی و باکتری های اپی فیت به باکتری های همزیست روی بافت گیاهی گفته می شود . این باکتری ها می توانند به گیاهان میزبان به عنوان یک عامل کارآمد در رشد ، کاهش اثر بیمارگرهای گیاهی و افزایش توانایی گیاهان در استفاده از منابع غذایی کمک نمایند. تا کنون پژوهشی در مورد باکتری های اندوفیت انار در دنیا انجام نشده است و این پژوهش برای نخستین بار در گروه گیاه پزشکی دانشگاه بوعلی سینا همدان انجام می شود. این پژوهش با هدف شناسایی باکتری های اندوفیت و اپی فیت غالب درخت انار و توانایی آن ها در افزایش رشد رویشی و زایشی انار انجام شده است . برای جداسازی باکتری های اندوفیت و اپی فیت در بهار و تابستان 1396 ، از درختان سالم انار در باغات شهرستان ساوه نمونه برداری و تعداد 56 استرین روی محیط کشت Nutreint agar جداسازی شد. استرین های باکتری های جدا شده بر اساس رنگ و شکل کلنی، نحوه رشد روی محیط NA و الگوی پروتئین-های الکتروفورز شده محلول سلولی شش گروه بودند. ویژگی های فنوتیپی و بیوشیمیایی نماینده باکتری های جدا شده بر پایه روش های استاندارد باکتری شناسی تعیین شد. همچنین بخشی از ژن کد کننده 16srRNA با استفاده از پرایمر ویژه این توالی تکثیر و سپس قطعه تکثیر شده سکوئنس گردید. نتایج نشان داد که استرین اپی فیت AA1 به عنوان جنس Bacillus pumilus با بالاترین تعداد دارای 28% جمعیت و استرین اندوفیت AA6 به عنوان جنس Bacillus megaterium و استرین اپی فیت AA3 به عنوان جنس Pseodomonas fluorescens و استرین اندوفیت AA2 به عنوان جنسAcinetobacter johnsonii و استرین اندوفیت AA4 به عنوان جنس Pantoae agglomerans و استرین اپی فیت AA5 به عنوان جنس Kocuria rosa شناسایی شدند. شش استرین نماینده باکتری های جدا شده برای بررسی های بیشترگزینش شد. تاثیر باکتری های نماینده روی فاکتورهای رشد گیاه در شرایط گلخانه با روش آغشته سازی خاک گلدان نهال های انار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شد . پس از گذشت 120 روز از تلقیح باکتری ها روی نهال های یک ساله انار فاکتور های طول و وزن تَر اندام هوایی و ریشه مورد بررسی شد. نتایج نشان داد که تاثیر استرین های مورد بررسی در رشد رویشی نهال های انار رقم ملس ساوه در سطح 1% درصد معنی دار است. بیشترین تاثیر بر مجموع صفات ارزیاب