غلام خداکرمیان

باکتری های اندوفیت به گروهی از باکتریهای همزیست درون بافت گیاه گفته می شود که می توانند به عنوان یک عامل موثر در رشد گیاه، کاهش اثر بیمارگرهای گیاهی و افزایش توانایی گیاهان در استفاده از منابع غذایی به رشد گیاه کمک نمایند. این پژوهش با هدف شناسایی باکتری های اندوفیت غالب گیاه لوبیا و توانایی آنها در کنترل باکتری Pseudomonas syringae pv. phaseolicola عامل بلایت هاله ای انجام شد. برای جداسازی باکتری های اندوفیت در بهار و تابستان سال 1396، از بوته های سالم لوبیا در مزارع مختلف استان لرستان و مرکزی نمونه برداری صورت گرفت و تعداد 53 استرین، روی محیط کشتNA جداسازی گردید. باکتری عامل بیماری هم از نمونه های لوبیا مشکوک به بلایت هاله ای روی محیط کشت NA جداسازی شد. در یک آزمایش جداگانه اثر آنتاگونیستی اندوفیت ها، براساس توانایی آن ها در جلوگیری از رشد بیمارگر با استفاده از آزمون کشت سه نقطه ای و اندازه گیری هاله بازدارنده در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استرین های مورد بررسی در سطح یک درصد دارای تفاوت معنی دار هستند. استرین های AH33، AH13 ،AH4 ، که به ترتیب با توجه به تست های فنوتیپی Staphylococcus vitalinus , Staphylococcus vitalinus ،Pseudomonas lactis با میانگین قطر هاله بازدارنده 16/4 و 6/3 و 56/2 سانتیمتر، بیشترین و استرین AH17 که با توجه به تست های فنوتیپی به Bacillus subtilis شباهت داشت با میانگین قطر هاله بازدارنده 93/ 0 سانتیمتر کمترین درصد بازدارندگی از رشد را در مقایسه با شاهد داشت. از میان استرین های مورد بررسی شده بر مبنای نتیجه آزمایش بازدارندگی، و الگوی پروتئین های الکتروفورز شده محلول سلولی، تعداد ده استرین نماینده برای بررسی های گلخانه ای انتخاب شده و ویژگی های فنوتیپی و همچنین القای فوق حساسیت درآن ها مورد بررسی قرار گرفت. بازدارندگی اندوفیت ها در شرایط گلخانه هم با روش آغشته سازی بذر در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. پس از گذشت دو ماه فاکتور های طول بوته، وزن تر و وزن خشک ساقه و ریشه و شدت بیماری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استرین های مورد بررسی در سطح یک درصد دارای تفاوت معنی دار هستند و استرین های AH4, AH17کارایی بیوکنترلی بالایی نسبت به شاهد آلوده داشتند و توانستند بیماری را به