غلام خداکرمیان

پوسیدگی ریشه از بیماری های مهم لوبیا به شمار می رود. به منظور بررسی عامل بیماری پوسیدگی ریشه لوبیا در استان لرستان، در سال زراعی 92- 1391 از مزارع لوبیا در مناطق مختلف استان نمونه برداری شد. نمونه های مشکوک به آلودگی به آزمایشگاه منتقل و پس از ضدعفونی سطحی بخش های مختلف ریشه و طوقه، قطعاتی از آن روی محیط کشت سیب زمینی دکستروز آگار (PDA) کشت گردید. جدایه های به دست آمده به روش تک اسپور و نوک ریسه خالص سازی شدند و در نهایت 161 جدایه قارچی به دست آمد. شناسایی جدایه های مذکور بر اساس خصوصیات مورفولوژیک صورت گرفت. در بین جدایه های به دست آمده 130 جدایه Fusarium شامل گونه های F.solani، F. oxysporum، F. equiseti، F. acuminatum، F. scirpi و F. culmurum و 31 جدایه Macrophomina phaseolina تشخیص داده شد. این گونه ها از لوبیا سبز، لوبیا چیتی، لوبیا چشم بلبلی، لوبیا قرمز و لوبیا سفید از استان لرستان گزارش می شوند. بیش ترین فراوانی نسبی جدایه ها مربوط به گونه Fusarium solani با فراوانی نسبی 57/28 درصد و کم ترین فراوانی نسبی مربوط به سه گونه ی F. acuminatum با فراوانی نسبی 59/5 درصد و F. scirpi و F. culmurum با فراوانی نسبی 24/1درصد بود. به منظور اثبات بیماری زایی، پنج رقم لوبیا با نام های لوبیا قرمز (رقم گلی)، لوبیا سفید (رقم (Goyonok، لوبیا چیتی (رقم KS21676)، لوبیا سبز (رقم محلی) و لوبیا چشم بلبلی (رقم محلی) با هفت گونه قارچ جداسازی و شناسایی شده مایه زنی شدند. آزمون بیماری زایی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین تیمار ها در سطح یک درصد (01/0>P) اختلاف معنی دار وجود دارد.