به منظور بررسی تأثیر قارچ Piriformospora indica بر جذب و کارآیی مصرف نور ارزن تحت شرایط تنش کم آبی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا طی دو سال (1393 و 1394) اجرا شد. عامل اصلی آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی متر تبخیر آب از تشت تبخیر) و عامل فرعی کاربرد قارچ P. indica در دو سطح (تلقیح با قارچ و شاهد) بود. در هر دو سال با اعمال تنش کم آبی، سطح برگ و تجمع ماده خشک کاهش یافت. کاربرد قارچ در سطوح مختلف آبیاری، سبب افزایش سطح برگ و تجمع ماده خشک شد. بیشترین مقدار کارآیی مصرف نور (31/2 و 53/2 گرم بر مگاژول به ترتیب در سال اول و دوم) در گیاهان تلقیح شده با قارچ تحت شرایط عدم تنش کم آبی و کمترین مقدار آن (96/1 و 08/2 گرم بر مگاژول به ترتیب در سال اول و دوم) در گیاهان شاهد تحت شرایط تنش شدید کم آبی به دست آمد. تنش شدید کم آبی، عملکرد دانه ارزن را در سال اول و دوم به ترتیب 53/57 و 91/46 درصد کاهش داد. تحت شرایط تنش شدید کم آبی، تلقیح با قارچ عملکرد دانه را در سال اول و دوم نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 34/35 و 50/32 درصد افزایش داد. نتایج نشان دهنده تأثیر مثبت قارچ P. indica در سطوح مختلف آبیاری بر جذب و کارآیی مصرف نور ارزن بود، به طوری که کاربرد قارچ منجر به کاهش اثرات تنش و بهبود عملکرد ارزن تحت شرایط تنش کم آبی گردید.
