گودرز احمدوند

این آزمایش در سال زراعی 91-1390 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجراء شد. فاکتورهای آزمایش شامل کود شیمیایی فسفاته در سه سطح 0، 50 و 100 درصد مقدار فسفر توصیه شده و فاکتور دوم مصرف کود زیستی فسفر بارور-2، در پنج سطح شامل: عدم مصرف کود زیستی (B1)، مصرف کود زیستی به میزان 100 گرم در هکتار در زمان کاشت (B2)، مصرف کود زیستی به میزان 100 گرم در هکتار در زمان کاشت و 100 گرم در هکتار در فصل بهار (B3)، مصرف کود زیستی به میزان 200 گرم در هکتار در زمان کاشت (B4)، مصرف کود زیستی به میزان 200 گرم در هکتار در زمان کاشت و 200 گرم در هکتار در فصل بهار (B5) بودند. نتایج نشان داد، بیشترین شاخص سطح برگ با کاربرد کود شیمیایی فسفر 100 درصد در سطوح کود زیستی B4 و B3 به ترتیب به میزان 8/5 و 7/5 به دست آمد. ماده خشک کل در سطح 100 درصد کود شیمیایی فسفاته با کاربرد سطوح کود زیستی B2، B5، B4، B3 نسبت به تیمار شاهد، به ترتیب 7/29، 9/25، 0/4 و 5/2 درصد افزایش یافت. بیشترین کارآیی مصرف نور (45/2 گرم بر مگاژول) با مصرف 100 درصد کود شیمیایی فسفر و کود زیستی B4 ب دست آمد؛ که 23 درصد در مقایسه با تیمار شاهد بیشتر بود. سطوح B3 و B2 کود زیستی توانستد باعث افزایش معنی دار عملکرد دانه به میزان 8/9 و 3/9 درصد در مقایسه با تیمار شاهد شوند. در مجموع می توان بیان داشت که کود زیستی فسفر بارور-2، نتیجه تقریباً مطلوبی در افزایش عملکرد دانه داشت. اما تحقیقات بیشتر در این زمینه و بومی کردن این کود برای هر منطقه، می تواند گام موثری در بهبود کیفیت کودهای زیستی و قدم نهادن در مسیر کشاورزی پایدار باشد.