به منظور تعیین اثر سامانه های مختلف خاک ورزی بر بانک بذر، تراکم و تنوع گونه ای علف های هرز در تناوب ذرت – گندم، این آزمایش طی سال های 1391 و 1392 در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی زرقان استان فارس به اجرا در آمد. آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با شش تکرار انجام شد. کرت های اصلی شامل سه تیمار خاک ورزی کامل، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی و کرت های فرعی شامل کنترل شیمیایی و عدم کنترل (شاهد) علف های هرز بود. نمونه برداری خاک جهت تعیین بانک بذر علف های هرز با استفاده از مته به قطر هفت سانتی متر و از عمق 20-0 سانتی متری خاک به روش سیستماتیک پیش از اعمال تیمارها و پس از برداشت هر محصول طی دو سال صورت گرفت. نتایج نشان داد که در تیمار خاک ورزی کامل، بخش قابل توجهی از بذور سطح خاک، با گاوآهن برگردان دار در عمق خاک دفن شده و همزمان بذور دفن شده فرصت طلب و مهاجم یولاف وحشی و جودره با حرکت عمودی گاوآهن برگردان دار به سطح خاک منتقل شده و طی دو سال، افزایش معنی دار یافتند. در شرایط عدم کنترل، در تیمار خاک ورزی مرسوم تعداد بذر جودره و یولاف به ترتیب، 2215 و 1565 درصد پس از تناوب دوساله نسبت به قبل از اعمال تیمارهای سال اول، افزایش یافت ضمن اینکه تعداد این دو علف هرز در گندم سال دوم نیز به 82 و 168 بوته در متر مربع رسید. در تیمار بی خاک ورزی بذور ریز یک ساله علف های هرز مانند خرفه، تاج خروس، چسبک، خاکشیر و همچنین علف های هرز چند ساله سخت کنترل، در سطح خاک و یا در عمق سطحی افزایش معنی دار داشتند. درتیمار کم خاک ورزی ضمن کاهش تعداد بذر و تراکم بوته علف های هرز، عملکرد هر دو محصول نیز در سطح تیمار مرسوم، حفظ گردید. تعداد بذر قیاق در تیمار بی خاک ورزی پس از تناوب دو ساله در شرایط عدم کنترل 2013 درصد و در شرایط سمپاشی نیز 1362 درصد افزایش یافت و موجب آلودگی شدید مزرعه گردید. در شرایط عدم کنترل، عملکرد گندم در سال دوم در تیمارهای مرسوم و کم خاک ورزی در یک گروه آماری قرار گرفت و به ترتیب 7759 و 7749 کیلو گرم در هکتار بود در حالیکه در تیمار بی خاک ورزی به صورت معنی دار کاهش یافت و به 4446 کیلو گرم در هکتار رسید. میانگین شاخص تنوع شانون، مارگالف و شاخص یکنواختی در تیمار کم خاک ورزی به صورت معنی دار بیشتر از تیمار مرسوم بود. در پایان سال دوم، تیمار های بی
