فرهاد سراجی

در عصر ارتباطات، ضرورت برخورداری از سواد رسانه ای برای والدین که نقش اصلی را در تربیت فرزندان عهده دارند، بیش از پیش احساس می شود. به همین دلیل در مطالعه ی حاضر به مقایسه ی اثربخشی روش خودآموزی و روش اجتماع پژوهشی در آموزش سواد رسانه ای به والدین پرداخته شد. این مطالعه یک پژوهش نیمه تجربی سه گروهی با طرح پیش آزمون-پس آزمون بود. نمونه ی پژوهش شامل والدین دانش آموزان ابتدایی پسر پایه پنجم دوره ابتدایی ناحیه دو شهر همدان (90=n) بود که با روش تصادفی ساده انتخاب شده بودند. این افراد به صورت تصادفی به سه گروه (کنترل، خودآموزی، اجتماع پژوهشی) تقسیم شدند. آموزش گروه خودآموزی و اجتماع پژوهشی طی هشت جلسه 2 ساعته از طریق واتساپ و اسکای روم انجام شد و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. جمع آوری داده ها نیز از طریق واتساپ و با پرسشنامه ی سواد رسانه ای (ابعاد دسترسی و استفاده، تحلیل، نقد، خلق) قبل و بعد از آموزش انجام شد. از نرم افزار آماری SPSS نسخه 23 جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. افراد مورد مطالعه شامل 90 فرد با میانگین سنی 60/36 سال بودند که 87 نفر (7/96%) آن ها مونث بودند. توزیع متغیرهای دموگرافیک در بین گروه ها اختلاف معناداری نداشت (05/0P) و در گروه اجتماع پژوهشی به صورت معنادار بیش تر از گروه خودآموزی بود (001/0>P). جهت مقایسه ی تغییرات سواد رسانه ای و ابعاد آن در بعد از آموزش نسبت به قبل از آموزش از آزمون تی زوجی استفاده شد که در گروه خودآموزی و اجتماع پژوهشی یک افزایش معنادار در نمره سواد رسانه ای و همه ی ابعاد آن در بعد از آموزش نسبت به قبل از آموزش وجود داشت (001/0>P) اما در گروه کنترل تغییرات معناداری وجود نداشت (05/0