فرهاد سراجی

چکیده پیشینه و اهداف: در چند سال اخیر سایت­ ها و نرم افزارهای شبکه­ های اجتماعی به عنوان یکی از بانفوذترین پدیده ­ها در بین فناوری ­های جدید تبدیل شده­ است. یادگیری های دانشجومعلمان و توسعۀ حرفه ای آن ها نیز در این بستر به صورت رسمی و غیررسمی اتفاق می‎ افتد. در این راستا هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی برنامه درسی برای استفاده از یادگیری غیررسمی مبتنی بر شبکه های اجتماعی مجاز در جهت توسعۀ حرفه ای دانشجو معلمان است. روش ها: این پژوهش با رویکرد چند روشی انجام شد. برای طراحی الگوی فوق، ابتدا از روش زمینه بنیاد استفاد گردید. مشارکت کنندگان این پژوهش کلیه دانشجو معلمان رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان خراسان جنوبی بودند که در سال 1398-1397 مشغول به تحصیل بودند. براساس نمونه گیری هدفمند و با مصاحبه نیمه ساختار یافته، تا اشباع نظری داده ها، با 15 نفر از این دانشجویان مصاحبه انجام شد. برای تحلیل داده‎ ها، با استفاده از رویکرد تحلیل ابعاد و طی مراحل کدگذاری باز، محوری و گزینشی، الگوی موجود مربوط به یادگیری غیررسمی مبتنی بر شبکه های اجتماعی دانشجو معلمان در جهت توسعۀ حرفه ای آن ها استخراج شد. برای به دست آوردن اعتبارپذیری و تأییدپذیری داده ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور خبرگان غیر شرکت کننده در پژوهش استفاده شد. در پایان با روش پژوهش نظریه ای و براساس یافته های قبلی، در ابتدا عناصر نه گانه کلاین مبنای کار قرار گرفت و براساس آن، الگوی موردنظر طراحی شد. در مرحله بعد به شناسایی مفاهیم اساسی یا همان ویژگی های عناصر برنامه درسی و مفاهیم ساختاری که در واقع همان شناسایی ارتباط بین این عناصر هست، پرداخته شد. درنهایت الگوی ارائه شده توسط متخصصان اعتباربخشی شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که اهداف در شبکه های اجتماعی پیش بینی نشده، انعطاف پذیر و پیوسته هستند که خاصیت گلوله برفی دارند و باید اعتباریابی شوند. محتوا در شبکه های اجتماعی لازم است از ویژگی هایی مانند؛ هماهنگ با مخاطب، زمینه ساز تفکر انتقادی، کنش گرا و غربال گر بودن برخوردار باشد. فعالیت های یادگیری؛ زمینه ساز خودکفایی و تعلق، برآورده کننده خواسته ها، برانگیزاننده و بسترساز آموزش فردی و گروهی است. مواد و منابع؛ متنوع، سهل الوصول، سیال و تعاملی است. گروه بندی فراگیران نیز غیرخطی، اختیاری و مبتنی بر تشریک مساعی و پا