فخرالدین صالحی

هلوی تازه از بیش از 86 درصد آب تشکیل شده است و جزء غنی ترین منابع ویتامین ها و مواد معدنی است. بنابراین می بایست آن را در طول سال به صورت تازه یا خشک مصرف نمود. در این پژوهش مدل سازی سینتیک خشک شدن هلو در یک خشک کن فروسرخ بررسی شد. تأثیر توان لامپ پرتودهی در سه سطح 150، 250 و 375 وات و فاصله نمونه از لامپ در سه سطح 5، 5/7 و 10 سانتی متر بر زمان خشک شدن و ضریب نفوذ رطوبت در طی فرآیند خشک شدن هلو بررسی شد. مدل‎های استاندارد (ونگ و سینگ، هندسون و پابیس، تقریب انتشار، پیج، پیج اصلاح شده، نیوتن، میدیلی و لگاریتمی) جهت بررسی سینتیک خشک شدن بر داده‎های آزمایشی برازش داده شد و کیفیت برازش آن ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد تأثیر توان لامپ پرتودهی و فاصله بر فرآیند خشک شدن هلو معنی دار می باشد. با افزایش توان لامپ فروسرخ از 150 به 375 وات زمان خشک شدن هلو 9/67 درصد کاهش یافت. کاهش فاصله لامپ از سطح نمونه از 10 به 5 سانتی متر باعث کاهش 6/35 درصدی در زمان خشک کردن شد. اثر توان حرارتی فروسرخ و فاصله نمونه از لامپ بر تغییرات ضریب نفوذ مؤثر هلو بررسی و نشان داد که با افزایش توان منبع حرارتی و کاهش فاصله مقدار ضریب نفوذ مؤثر افزایش می یابد. ضریب نفوذ مؤثر رطوبت هلو بین 9-10×42/1 تا 9-10×83/6 مترمربع بر ثانیه بود. در مدل سازی فرآیند خشک کردن هلو مدل لگاریتمی نسبت به سایر مدل‎ها با بزرگ ترین مقدار ضریب تعیین (R2) و کوچک ترین خطا، نتایج نزدیک‎تری به داده های آزمایش را داشت.