هدف این پژوهش، بررسی علل استعمال موادمخدر و روان گردان ها توسط دانشجویان و راهکارهای پیشگیری از آن در خوابگاه های دانشجویی دانشگاه بوعلی سینا همدان می باشد. این پژوهش با روش پیمایشی و نمونه گیری تصادفی ساده در بین 177 دانشجوی ساکن در خوابگاه های دانشجویی دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال 1395 انجام گرفت. براساس نتایج به دست آمده، اکثر دانشجویان مورد مطالعه درگروه سنی 25- 20ساله قرار داشتند و 7/92 درصد آنان مجرد و 1/88 درصد بیکار می باشد. بررسی پاسخگویان برحسب وضعیّت درآمد خود و والدینشان نشان می دهد که میزان درآمد اکثر آن ها کمتر از 500 هزار تومان و میزان درآمد والدین نیمی از آنان نیز بیش از یک میلیون تومان می باشد. از نظر تحصیلات والدین نیز، بیش از 50 درصد آنان دارای تحصیلات زیردیپلم می باشند. نتایج پژوهش نشان داد که بین تمامی شاخص های زمینه ای (سن، جنس، تحصیلات والدین) و عوامل فردی، عوامل اجتماعی (خرد و کلان)، عوامل فنی و وضعی، رسانه های جمعی و سیاست-های کلان با استعمال موادمخدر و روان گردان ها توسط دانشجویان ساکن در خوابگاه های مذکور ارتباط معناداری وجود دارد. راهکارها و راهبردهای مورد بررسی مؤید این مطلب است که بهبود شرایط و امکانات رفاهی/تفریحی خوابگاه ها و بهبود برنامه های آموزشی و مشاوره ای در خوابگاه ها در کاهش استعمال موادمخدر و روان گردان ها توسط دانشجویان مذکور تأثیر دارد. از طرفی، تاکنون بالا بودن سطح کنترل و نظارت در محیط خوابگاه مورد توجّه بوده است که بایستی سایر راهبردهای پیشگیری اجتماعی چون برگزاری کارگاه های آموزشی و تربیتی، بهبود شرایط و امکانات رفاهی/ تفریحی و برگزاری مراسم دینی و فرهنگی در مناسبت های خاص در خوابگاه نیز مدّنظر قرار گیرد. در نهایت نیز وجود رابطه ی معنادار بین جنسیّت و شرایط و موقعیّت های استرس زا در خوابگاه های مذکور به عنوان یکی از فرضیه های پژوهش، اثبات و تأیید گردید. نتایج نشان از تأیید فرضیه های دیگر (تأثیر نهادهای حمایتی قانونی و برگزاری کارگاه های آموزشی و کاربست های نهادهای تربیتی بر کاهش گرایش به استعمال موادمخدر و روان گردان در بین دانشجویان ساکن در خوابگاه های دانشجویی دانشگاه بوعلی سینا همدان) نیز دارد.
