در کاشت گیاه پیاز اطلاع از سن بحرانی بهارش برای تعیین تاریخ کشت مناسب و جلوگیری از وقوع بولتینگ امری ضروری است. در تحقیق حاضر به منظور تعیین سن بحرانی بهارش دو رقم پیاز قرمز ری و سفید قم دانهال های پیاز در سه مرحله رشدی پنج، هفت و نه برگی به مدت یک ماه در معرض سرمای 10درجه سانتی گراد قرار گرفتند. آزمایش به صورت فاکتوریل، بر پایه طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار انجام شد. پس از اعمال تیمار سرما گیاهان در بستر هوای آزاد کشت شدند. نمونه برداری از مریستم انتهایی با هدف بررسی تورم ایجاد شده در مریستم توسط میکروسکوپ الکترونی هر ده روز یک بار انجام شد. بعد از ظاهر شدن ساقه گل دهنده و تشکیل گل آذین صفات مربوط به گلدهی شامل طول ساقه گل-دهنده،تعداد گلچه و بذر تشکیل شده اندازه گیری شد. بر اساس نتایج بدست آمده تیمار دمای 10 درجه سانتی گراد در مرحله 5 برگی تاثیری در بهارش هیچ یک از ارقام نداشت . اعمال سرما در مرحله 7 برگی منجر به بهارش در رقم سفید قم شد اما تاثیری در بهارش رقم قرمز ری نداشت. گیاهان رقم سفید قم و قرمز ری به ترتیب 44 و 11 درصد ساقه گل دهنده و گل آذین تولید کردند.تعداد گلچه و بذر تولید شده در رقم سفید قم به طور معنی داری بالاتر از رقم قرمز ری بود. با مشاهده مریستم از طریق میکروسکوپ الکترونی((SEM مشخص شد تیمار دمای 10 درجه سانتی گراد در مرحله نه برگی منجر به بهارش در هر دو رقم شد اما تنها در 11 درصد از گیاهان هر دو رقم ساقه گل دهنده تولید شد. درصد پایین تشکیل ساقه گل دهنده در این تیمار می تواند به دلیل رقابت بین سوخ دهی و گلدهی در بستر کشت باشد. به طور کلی سن بحرانی بهارش در رقم سفید قم مرحله هفت برگی با وزن خشک شاخساره 10/0 گرم و قطر غلاف 54/7 میلی متر و در رقم قرمز ری در مرحله نه برگی با وزن خشک شاخساره 30/0 گرم و قطر غلاف 24/10 میلی متر می باشد.
