شیوه های عینی و یا بدلی جبران خسارت از سوی قانون گذار تعیین می شود و راهنمای دادگاه ها است. در رویکرد تحلیل اقتصادی حقوق و بر مبنای نظریۀ مشهور رونالد کوز، در شرایطی که هزینۀ توافق از هزینۀ اِعمال راهکارهای غیرتوافقی کمتر باشد، مذاکره و سازش طرفینِ دعوای مسئولیت، راهی کارا برای حل اختلاف خواهد بود؛ چراکه هرکس بیش از دیگران به منافع خود واقف است و بر مبنای توافق، راهکاری حاصل می شود که مطلوبیت نهایی را برای هریک از طرفین در بالاترین سطح ممکن قرار می دهد. در این مقاله، با بهره گیری از نظریۀ کوز، نظام مسئولیت مدنی ایران آسیب شناسی می شود. فرضیۀ ما این است که با درنظر گرفتن رویکردی که در نظریۀ کوز وجود دارد می توان دعاوی مطالبۀ خسارات را به نحو سریع تر و کم هزینه تری حل و فصل نمود تا به مراجعه به محاکم قضایی نیاز چندانی نباشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که قانون گذار ایران در همۀ موارد اعم از آنکه هزینۀ توافق از هزینۀ به کارگیری تشکیلات قضایی و اداری در حل اختلافات کمتر باشد یا نه، به صورت یکسان با دعاوی مسئولیت برخورد کرده است.
