ابراهیم قیاسوند

امروزه پژوهشگران به این باور هستند که تشخیص خطر و درک ریسک ایمنی یکی از پایه های اساسی در زمینه مدیریت ایمنی است. علاوه بر این، گزارش های تلفات در صنایع ساختمانی حاکی از آن است که این صنعت از نرخ تلفات زیادی برخوردار است. برای کاهش نرخ تلفات، نیاز به افزایش مهارت تمام افرادی است که به نحوی در این در صنعت مشغول به فعالیت هستند، به خصوص کارگران که بیشتر در معرض خطرات قرار دارند. از آنجایی که بین حادثه و حادثه بخیر گذشته رابطه نزدیکی از نظر معنایی وجود دارد، اما نتایج کاملاً متفاوتی با یک دیگر دارند. در هنگام بروز حادثه، کارگران با یک نتیجه منفی (مانند آسیب دیدگی) روبه رو می شود که پس از آن، با احتیاط بیشتری به فعالیت ادامه می دهند. اما در حوادث بخیر-گذشته به دلیل نداشتن آسیب، افراد با نتیجه منفی رو به رو نیستند، بلکه با یک نتیجه مثبت که به اصطلاح حادثه بخیر گذشته است روبه رو هستند. در نهایت می توان گفت که حوادث بخیرگذشته باعث می شود افراد در زمان کار ریسک پذیر شوند. بنابراین، در پژوهش حاضر تلاش شده است، در ابتدا تأثیر حوادث بخیر گذشته بر تشخیص خطر و درک ریسک ایمنی کارگران صنایع ساختمانی مورد بررسی قرار گیرد، سپس عواملی که باعث بروز حوادث بخیر گذشته می شود، شناسایی گردد در نهایت، تأثیر آموزش ایمنی بر روی تشخیص خطر و ارزیابی درک ریسک ایمنی مورد ارزیابی قرار گرفت. علاوه براین، در جامعه آماری 154 کارگر از صنایع ساختمانی دو کشور ایران و افغانستان شناسایی گردید. نتایج پژوهش حاضر نشان داد، کارگرانی که حوادث بخیر گذشته را تجربه کرده اند، توانایی تشخیص خطر و درک ریسک ایمنی ضعیف تر نسبت به کارگرانی که حوادث بخیر گذشته را تجربه نکرده دارند. همچنین، در پژوهش حاضر، بی دقتی در زمان کار با %2/94، بی توجهی در زمان کار با 93%، نداشتن تجربه %9/91، نبود آموزش ایمنی کافی با %2/87، فضای کاری شلوغ، مهارت نداشتن با 86%، خستگی با %2/86، از جمله عواملی است که به عنوان عامل اصلی بروز حوادث بخیر گذشته از آن یاد شده است. علاوه بر این، آموزش ایمنی از دیگر عواملی است که بر روی تشخیص خطر و درک ریسک ایمنی کارگران تأثیر گذار است. در پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش ایمنی بر روی توانایی تشخیص خطر و درک ریسک ایمنی صورت گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می دهد، آموزش ایمنی باعث بهبود در عملکرد تشخیص خطر و در