سیر یکی از محصولات ارزشمند است که مصرف آن به صورت مداوم در حال افزایش است. مصرف رو به رشد سیر، نیازمند تأمین پایدار این محصول ویژه است. تأمین منابع این محصول، در گرو مسائل متعددی مانند افزایش راندمان کشت، ارتقای کیفیت برداشت، و همچنین بهینه سازی فرآوری و ذخیره سازی آن می باشد. فرآوری و ذخیره سازی سیر، از کلیدی ترین مراحلی است که وجود کوچکترین نقصان در آن می تواند سبب خسارات فراوانی شود. عوامل مختلفی می تواند تهدید کننده ی کیفیت سیر در هنگام فرآوری و ذخیره سازی آن باشد. یکی از عوامل مخاطره آمیز برای کیفیت سیر، وجود عوامل بیماری زای قارچی است که راندمان و بهره وری این محصول را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد. همچنین، نوع فرآوری و همچنین شرایط ذخیره سازی از دیگر عواملی می باشند که کیفیت سیر را دستخوش تغییرات می کنند. سیر یکی از محصولاتی است که کوچک-ترین تنزل کیفیت، سبب تغییرات زیادی در رایحه ی آن می شود. سعی بر آن شد تا با استفاده از رویکردی نوین مانند سنجش رایحه ی سیر، اقدام به پایش کیفی آن در مراحل فرآوری و نگهداری شود. بنابراین، از یک بینی الکترونیکی به منظور رایحه-سنجی سیر، تحت اعمال فاکتورهای مؤثر در مراحل فرآوری و نگهداری استفاده شد. در همین راستا این تحقیق در دوبخش مجزای استفاده از بینی الکترونی در مرحله ی فرآوری و همچنین استفاده از بینی الکترونیکی در مرحله ی نگهداری، انجام پذیرفت. به موازات این رویکرد غیرمخرب، از آزمایش های متعدد دیگری نیز بهره گرفته شد تا میزان همبستگی شاخصه ی کیفی بررسی شود. در این تحقیق، به منظور آنالیز داده ها از روش های تحلیلی متنوعی مانند آنالیز واریانس، آزمون مقایسه ای چندگانه، آنالیز مؤلفه های اصلی، آنالیز تفکیک خطی، ماشین بردار پشتیبان، شبکه عصبی پس انتشار خطا، و حداقل مربعات جزئی استفاده شد. نتایج مشخص نمودند که عوامل محیطی می توانند به سرعت کیفیت سیر را تحت الشعاع قرار دهند. همچنین استفاده از رویکردهایی محافظتی مانند اتمسفر کنترل شده و یا استفاده از بسته بندی های نوین می تواند کاهش کیفیت سیر را به تعویق بیاندازد. خروجی روش آنالیز مؤلفه های اصلی نشان داد که کوچکترین تغییر در بافت سیر، منجر به تغییرات پروفایل رایحه ی سیر می شود. در نهایت نتایج اثبات نمودند که بینی الکترونیکی می تواند به عنوان مرجعی در زمینه ی پایش کیفی سیر مورد استفاده قر
