دوستمراد ظفری

سبزی های برگی متنوعی از سال های دور در مناطق مختلف دنیا به عنوان منابع غذایی با ارزش و ارزان مورد استفاده بوده اند. در ایران نیز گیاهانی مانند ریحان، جعفری، شنبلیله، ترخون و نعناع به عنوان سبزی برگی در سطح گسترده کشت می شوند و علاوه بر مصرف تازه خوری، در صنعت داروسازی مورد استفاده قرار می گیرند. بیش از 450 هکتار از مزارع همدان زیر کشت سبزی های برگی هستند. بیمارگرهای قارچی زیادی روی اندام های هوایی و زیرزمینی این گیاهان ایجاد بیماری می کنند و باعث کاهش عملکرد و بازار پسندی این محصولات می شوند. در این تحقیق، طی سال های 1396 و 1397 نمونه برداری از مزارع سبزی کاری نقاط مختلف شهر همدان صورت گرفت و اندام های دارای علائم و نشانه های بیماری برای جداسازی و شناسایی عوامل ایجاد این نشانه ها به آزمایشگاه منتقل شدند. در مجموع 100 جدایه قارچی براساس مطالعات ریخت شناسی جداسازی شد. از بین جدایه های به دست آمده 24 گونه از یازده جنس مختلف شامل: Alternariaalternata, Alternariachlamydospora, Alternariacitrimacularis, Alternariadaucicaulis, Alternariadestruens, Alternariadumosa, Alternariahesperidearum, Alternariainfectoria, Alternariainterrupta, Alternariamimicula, Alternaria novae-zelandiae, Alternariasanguisorbae, Arthriniumarundinis, Cladosporiumherbarum, Dichotomopilusindicus, Fusariumequiseti, Fusariumproliferatum, Fusariumsolani, Macrophominaphaseolina, Nigrosporaoryzae, Peronosporasp., Phomabetae, Pucciniadracunculina, Stemphyliumvesicariumشناسایی شد.گونه هایAlternariachlamydospora, Alternariadestruens, Alternariainterrupta, Alternaria novae-zelandiae, Nigrosporaoryzae برای اولین بار در دنیا از برگ های نعناع گزارش می شود. گونه های Alternariamimicula, Alternariadumosa, Alternariacitrimacularis, Alternariadaucicaulis, Alternariasanguisorbae, Cladosporiumherbarum, Arthriniumarundinis برای اولین بار در دنیا از برگ های ریحان و Fusariumsolani برای اولین بار در دنیا از ریشه ریحان گزارش می شود. گونه های Alternariahesperidearum, Alternariainfectoria, برای اولین بار در دنیا از برگ های جعفری و Fusariumequiseti برای اولین بار در دنیا از ریشه جعفری گزارش می شود.گونه ی Fusariumproliferatum بر